Η κρίση αναδεικνύει με το δικό της πολύμορφο και συχνά απρόοπτο τρόπο τις πολιτικές της πλευρές.Ξέρουμε εμείς στην
Ελλάδα από αυτά. Και ενώ πριν λίγους μήνες , το «πολιτικό ατύχημα» αναμένονταν
στην Ελλάδα , τελικά αυτό δείχνει –προς το παρόν- να μετακομίζει στην Ιταλία (θυμίζω ότι τον
Ιούνιο-Ιούλιο, ενώ αναμένονταν η Ελλάδα
να σκάσει, οι Ιταλοί του Μόντι με τον νεοεκλεγέντα Ολάντ , κατήγαγαν –έλεγαν τότε
– περιφανή νίκη επί της Μέρκελ στο Συμβούλιο κορυφής).
Μετά από αρκετούς
μήνες σχετικής ηρεμίας , χάρη στον Ντράγκι βεβαίως, η κρίση περνάει σε μια πιο
πολιτική διάσταση.και ποιος ξέρει ακόμα τι επεισόδια έχει παρακάτω, προς
κακοφανισμό των δηλούντων ότι η «κρίση στην Ευρώπη, αρχίζει να μπαίνει στο
τέλος της» και άλλα σχετικά επιπόλαια και πολιτικάντικα . Κάτι σαν το καθ΄υμάς «Το
Σεπτέμβριο απογειωνόμαστε...». Όσοι έχουν κατ ΄ελάχιστο μνήμη των κρίσεων
ξέρουν ότι δεν είναι έτσι. Η φωτιά έχει πολύ πράγμα να κάψει ακόμα.
Αλλά εκτός των παραγόντων της οικονομίας που αναμένεται να καούν , καίγονται και ένα
σωρό κυβερνήσεις (8-9 αν μετράω καλά από
την αρχή της κρίσης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο), προσωπικότητες, πολιτικές παρατάξεις
με χρόνια ιστορία κ.λ.π.
Σε όλη την Ευρώπη αλλού πιό καθαρά, αλλού υπόγεια ακόμα,
προκύπτει σαν κοινός παρανομαστής ένα ζήτημα που ακριβώς λόγω της πολύ χαμηλής
έως ανύπαρκτης μορφοποίησης του, μπορούμε να το ονομάσουμε «αναζήτηση του Άλλου». Κατανοητό ελάχιστα σαν απάντηση αλλά έντονα
σαν ερώτημα, δεσπόζει σε όλους τους τομείς της δημόσιας ,αλλά και της ιδιωτικής
ζωής των ανθρώπων.
- -
Τι θα είναι το νέο που θα ξαναβάλει τη μηχανή
της οικονομίας να δουλέψει; (αλλιώς η κρίση δεν περνάει, και φυσικά δεν
πρόκειται να είναι μια από τα ίδια όπως πριν)
- -
Τι πολιτικές και από ποιους θα αναπτυχθούν και
μέσα από ποια από τα μεγάλα ιστορικά ρεύματα της πολιτικής σκηνής (ή άλλα
καινούργια) , για να υπηρετήσουν και την
διαχείριση και την έξοδο από την κρίση , αλλά και το μετέπειτα τοπίο των
κοινωνιών μας;
- -
Ποιες κοινωνικές δυνάμεις και συμμαχίες θα
διαμορφωθούν και θα πρωτοπορήσουν τακτικά αλλά και στρατηγικά;
Δυστυχώς η
περισσότερη συζήτηση γίνεται με βάση τα παλαιά δεδομένα, τις παλιές συλλογιστικές, σα να να
μην υπάρχει η κρίση σαν καταλυτικό μέσο που τροποποιεί τα πράγματα. Απαντήσεις δεν υπάρχουν
έτοιμες και στο εργαστήρι της Ιστορίας
θα γίνουν σίγουρα πολλές δοκιμές και σφάλματα.Οι απαντήσεις έτσι και αλλιώς θα
δοθούν μέσα από τις κοινωνικές εξελίξεις και τάσεις και όχι μέσα από μια δήθεν «πολιτική»
-με την έννοια της μικροπολιτικής –ανάλυση (του στυλ, ποιος θα κάνει τι, ποιος
θα πάει με ποιόν κ.λ.π).
Αν κάτι ανέδειξαν πάντως οι Ιταλικές εκλογές (και δεν αναφέρομαι στο ποιος
κέρδισε και ποιος έχασε) είναι ένα μήνυμα που πολύ απλά λέει : «Με κάποιον Άλλον, σε καμία περίπτωση με Αυτούς». Δηλαδή; Ποιοι
είναι «Αυτοί» και ποιοι οι «Άλλοι»; Οι εύκολες απαντήσεις θα δοθούν από τα
Γραφεία Τύπου των κομμάτων (έτσι και αλλιώς μόνο αυτά τα γραφεία δουλεύουν πια
στα κόμματα , τίποτε άλλο) κατά το δοκούν , και από σχολιαστές κατά το πως
δουλεύει η γκλάβα τους ή ποιες είναι οι
επίσημες γραμμές.
Αλλά το ερώτημα θα παραμείνει , να το σκεφτόμαστε. Πολλοί θα
προσπαθήσουν οπορτουνιστικά να υποκριθούν το «’Αλλο» και από πολιτικούς χώρους
και από διανοούμενους και από επιχειρηματικούς χώρους και ποιος ξέρει από που
αλλού. Το βλέπουμε δίπλα μας. Η
δημοκρατία όπως την ξέρουμε ίσως διαταραχτεί βάναυσα.Πολλοί θα ενδυθούν το τομάρι
του προβάτου ενώ από μέσα θα κρύβεται ο λύκος. Άλλοι θα δείχνουν το πρόσωπο του
λύκου, αλλά αφού λύκο χρειαζόμαστε τώρα, είναι οι κατάλληλοι.
Στη μακρά και πλούσια πολιτική Ιστορία της Ιταλίας, ο
Αντόνιο Γκράμσι σε χαλεπούς επίσης καιρούς, είχε διατυπώσει την έννοια του «Ιανομορφισμού»,
τα δυο πρόσωπα πλάτη-πλάτη. Δεν αφορά προφανώς μόνο την Ιταλία το φαινόμενο.
Ποιος είναι το πρόβατο και ποιος ο
λύκος; Ποιοι είναι «Αυτοί» και ποιοι είναι οι «Αλλοι»;