Τετάρτη 28 Δεκεμβρίου 2011

"Από την πολιτική εξαρτάται αν οδεύουμε σε ένα ευτυχές μέλλον ή σε επανάληψη των χειρότερων τραγωδιών που γνώρισε η ανθρωπότητα" / του Ζακ Αταλί


Ο κόσμος βρίσκεται σε μια εποχή πρωτοφανούς και βιώσιμης ανάπτυξης


Πώς γίνεται να έχουμε σήμερα κρίση, ανεπάρκεια των ευρωπαϊκών μηχανισμών, κρίση στις Ηνωμένες Πολιτείες και παράλληλα -και παραδόξως- να ζούμε σε μια συγκυρία που χαρακτηρίζεται παγκοσμίως από πολύ έντονους ρυθμούς ανάπτυξης; Ιδού η μεγάλη αντίφαση: ο κόσμος σήμερα γνωρίζει τους ισχυρότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην ιστορία του, 5% ετησίως, ενώ επιπλέον υπάρχουν όλα τα προαπαιτούμενα για μια ανάπτυξη ισχυρότατη και βιώσιμη!

Οι παράγοντες της ανάπτυξης
Σας αναφέρω απλά πως τα επόμενα 30 χρόνια θα περάσουμε από τα 7 δις στα 9 δις τουλάχιστο κατοίκους στη Γη, με γιγάντιες αλλαγές, επιμήκυνση του προσδόκιμου επιβίωσης, πελώριες μετακινήσεις πληθυσμών, αυξανόμενη αστικοποίηση (που οδηγεί σε αύξηση του ενεργού πληθυσμού και άρα και της παραγωγής).

Διαθέτουμε σήμερα ανεπανάληπτο υλικό πλούτο (της τάξης των 500 τρις δολαρίων πάνω κάτω, όπου κάθε χρόνο προστίθενται περίπου άλλα 15 ως 20 τρις, πράγμα που δίνει όλο και μεγαλύτερα περιθώρια για επενδύσεις, ενώ επιπροσθέτως έχουμε όλο και λιγότερη βία, σε αντίθεση με ό,τι πιστεύουμε, και άρα όλο και λιγότερη καταστροφή του πλούτου αυτού λόγω πολέμων).

Ο τρίτος παράγοντας παραγωγής πλούτου, πρωτοφανής στην ιστορία, είναι η τεχνολογική πρόοδος, που επιταχύνεται με αδιανόητους ρυθμούς. Όλες οι προηγούμενες βιομηχανικές επαναστάσεις ήταν το αποτέλεσμα μιας μόνο τεχνολογικής επανάστασης (το 12ο αιώνα στη ναυσιπλοΐα, έκτοτε σε διάφορους άλλους τομείς). Αλλά σήμερα έχουμε τουλάχιστο τέσσερις αν όχι πέντε τεχνολογικές επαναστάσεις σε εξέλιξη:

Στις τεχνολογίες πληροφόρησης, που ξεκίνησαν να αναπτύσσονται σύμφωνα με το «νόμο του Μουρ» τη δεκαετία του '60 μα σήμερα επιταχύνονται κι άλλο. Δεν έχουμε ακόμα δει τίποτα για τις επιπτώσεις όσων πρόκειται να συμβούν στο διαδίκτυο. Στην πληροφορική έχουμε μια σειρά τεράστιων αλλαγών που βρίσκονται σε εξέλιξη.

Ο δεύτερος τομέας όπου έχουμε μεγάλες αλλαγές (κι όπου επίσης παρατηρείται να ισχύει πια ο «νόμος του Μουρ») είναι η βιοτεχνολογία, που θα συνταράξει -έχει αρχίσει να συνταράσσει- την κτηνοτροφία, τη γεωργία, την ιατρική. Έχουμε εδώ εξελίξεις κάθε μέρα. Χθες κλωνοποιήθηκε μια αγελάδα που το γάλα της έχει τις ιδιότητες του μητρικού γάλατος, κι αυτή είναι μια μόνο από εκατομμύρια εξελίξεις που συμβαίνουν κάθε μέρα και που θα συνεχιστούν με αυξανόμενους ρυθμούς. Το κόστος του κλωνισμού ενός ανθρώπου έφτασε από τα 3 δις εδώ και δέκα χρόνια σε λιγότερο από 2 χιλιάδες δολάρια σήμερα και σε τρία χρόνια θα κοστίζει 10 δολάρια. Έχουμε εισέρθει σε μια περίοδο γιγάντιων αλλαγών.

Ακολουθούν άλλα κύματα τεχνολογικών προόδου: οι νανοτεχνολογίες, που θα ανατρέψουν τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε την οικοδομή, την ιατρική, την άμυνα, και χιλιάδες άλλα πράγματα, κι ύστερα, πίσω από τις νευροεπιστήμες που θα αλλάξουν άρδην το πώς μαθαίνουμε, τη θεραπεία των εγκεφαλικών παθήσεων, την συγχώνευση ανθρώπου-μηχανής, έχουμε σαράντα χρόνια τεχνολογικής, επιστημονικής και πρακτικής προόδου με απολύτως γιγάντιες επιπτώσεις στην παραγωγή ενέργειας, την κλιματική αλλαγή κ.λπ.

Η κυριαρχία των ατομικών ελευθεριών

Τέλος έχουμε έναν ακόμα παράγοντα ανάπτυξης που κάνει πραγματικά άλματα σε πλανητικό επίπεδο, κι εμφανίζεται ως η αξία που παίρνει το προβάδισμα, που δεν είναι άλλη από την αξία της ατομικής ελευθερίας. Θα ήταν δυνατό να είχαν επικρατήσει άλλες αξίες, όπως π.χ. της αθανασίας ή της αλληλεγγύης. Αλλά στην πραγματικότητα -ως τώρα τουλάχιστο- η ανθρωπότητα φαίνεται να επιλέγει την ατομική ελευθερία, που επικρατεί παντού: στον πνευματικό βίο, στην οικονομία -που δεν είναι παρά η οργάνωση της διαχείρισης της σπάνης εντός μιας ουτοπίας ατομικής ελευθερίας, που αποκαλείται αγορά, η οποία προσφέρει την αυταπάτη της ελευθερίας, ενώ στον τομέα της πολιτικής η σπάνη των δημοσίων αγαθών διαχειρίζεται εντός μιας ουτοπίας που αποκαλείται δημοκρατία. Οπότε το ζεύγος αγορά-δημοκρατία βρίσκεται στη καρδιά της δυναμικής του θριάμβου της ατομικής ελευθερίας στην κοινωνία μας. Κι αυτή η διαδικασία, που ξεκίνησε εν είδει αδυσώπητης μηχανής το 12ο αιώνα στη Φλάνδρα -πριν εγκατασταθεί το 17ο αιώνα στη Μεγάλη Βρετανία- σύμφωνα με την οποία το ισχυρό κράτος δημιουργεί την αγορά και η αγορά δημιουργεί τη δημοκρατία, αυτή η διαδικασία προοδευτικά γενικεύεται σε ολόκληρη την Ευρώπη κι εν συνεχεία στη λατινική Αμερική, την ανατολική Ευρώπη, και τώρα τη βλέπουμε στην Αφρική, τη βλέπουμε παντού.

Κατά συνέπεια, έχουμε πράγματι αυτή τη δυναμική της αλληλεξάρτησης, στην οποία η αγορά χρειάζεται τη δημοκρατία και η δημοκρατία την αγορά, που επεκτείνεται διαρκώς σε τέτοιο βαθμό που ορισμένοι έφτασαν στο σημείο να πουν «κοιτάξτε, δεν υπάρχει πρόβλημα, δημοκρατία και αγορά κυριαρχούν στον πλανήτη, η ιστορία τελείωσε, όχι με την έννοια της ακινητοποίησής της, αλλά διότι από εδώ και πέρα η ιστορία θα συρρικνωθεί στη διαδικασία γενίκευσης της αγοράς και της δημοκρατίας». Κι αυτό είναι πράγματι ό,τι συμβαίνει σήμερα. Μπορούμε να πούμε άρα πως ό,τι συνέβη στην Αίγυπτο, στην Τυνησία, ό,τι θα συμβεί αύριο στην Κίνα και άλλα κράτη είναι προβλέψιμο. Η μόνη δυσκολία είναι να προσδιοριστεί η ακριβής ημερομηνία που θα συμβούν.

Επίσης αγορά και δημοκρατία είναι οι προϋποθέσεις της οικονομικής ανάπτυξης, στο βαθμό που η αγορά είναι ένα πολύ κακό σύστημα από πλευράς αποτελεσματικότητας, αλλά είναι το καλύτερο που διαθέτουμε για την παραγωγή και τη διανομή του πλούτου, ενώ η δημοκρατία επιτρέπει να αναπληρωθούν οι ανεπάρκειές της, να αναδιανέμονται τα δημόσια αγαθά και να καθορίζονται οι κανόνες της λειτουργίας της αγοράς.

Παρασκευή 23 Δεκεμβρίου 2011

Το έγκλημα

του Γιάνη Βαρουφάκη

Η ΕΚΤ πήρε το όπλο της (αλλά… αστόχησε)

Πριν ένα μήνα, μετά από πιέσεις των ΗΠΑ, της Ινδίας, της Κίνας και του Καναδά, οι ευρωπαίοι ηγέτες είχαν αφήσει να εννοηθεί ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η ΕΚΤ, θα τύπωνε χρήμα ώστε να χρηματοδοτηθούν τα παραπαίοντα κράτη (με προεξάρχουσα την Ιταλία). Τότε, οι αγορές ηρέμησαν. Δεν πέρασαν όμως παρά μερικές μέρες για να ακουστεί άλλο ένα nein από το Βερολίνο: «Δεν είναι δουλειά της ΕΚΤ να τυπώνει χρήμα για να βοηθούνται οι πτωχευμένοι. Μόνο η λιτότητα και η ασκητική ζωή θα τους βάλει στον χρηστό δρόμο.» Κάτι τέτοιο αποφασίστηκε, λίγο-πολύ, και στην τελευταία (αποτυχημένη) Σύνοδο Κορυφής της 9ης Δεκεμβρίου. Κι έτσι η Κρίση επέστρεψε σε όλο της το μεγαλείο.

Προχτές όμως,εκεί που η Λουθερανική χρηματο-ηθική είχε φανεί να αποκλείει το τύπωμα χρήματος από την ΕΚΤ ως μέθοδο καταπολέμησης της Κρίσης, νά'σου η ανακοίνωση της χρονιάς: €489 δις «δημιουργήθηκαν» εν ριπή οφθαλμού από την ΕΚΤ με τα οποία δάνεισε στις τράπεζες της ευρωζώνης για μια περίοδο, έως και τρία χρόνια, με επιτόκιο 1% ετησίως. Τι συνέβη ξαφνικά; Ξεχάστηκε το γερμανικό nein στο μαζικό τύπωμα χρήματος υπό την πίεση της σήψης της ευρωζώνης; Μόνο φαινομενικά. Στην ουσία τίποτα δεν άλλαξε.

Κατ’ αρχάς, να βάλουμε τους αριθμούς στην «θέση» τους: Από τα €489 δις τα οποία «δημιούργησε» η ΕΚΤ υπέρ των τραπεζών, λιγότερα από τα €200 δις αποτελούν πραγματική ενίσχυση. Κι αυτό επειδή οι τράπεζες είχαν ήδη δανειστεί από την ΕΚΤ ποσά περίπου €300 δις τα οποία πλησίαζε η ώρα να τα επιστρέψουν. Έστω. Τα €200 δις σε μια ημέρα δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο ποσό την ώρα που, μην ξεχνάμε, τα μέλη του ΔΣ της ΕΚΤ έχουν γίνει μαλλιά κουβάρια (με τους εκπρόσωπους της Γερμανίας να καταγγέλλουν τους συναδέλφους τους στην ΕΚΤ, και να παραιτούνται ακόμα) επειδή η ΕΚΤ «τόλμησε» να αγοράσει, όχι σε μια μέρα ή ένα μήνα, αλλά στην διάρκεια 18 τρικυμιωδών μηνών, ομόλογα των πιεζόμενων κρατών (Ελλάδας, Ιρλανδίας, Πορτογαλίας, Ισπανίας και Ιταλίας) αντίστοιχης αξίας (λίγο πάνω από €200 δις). Το ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής: Γιατί η γερμανική πλευρά δεν έχει αντίρρηση με το τύπωμα τόσου χρήματος όταν αυτό δανείζεται πάμφθηνα σε πτωχευμένες τράπεζες αλλά δεν συζυτά επ’ ουδενί να δανειοδοτηθούν τα πτωχευμένα κράτη;

Η επίσημη απάντηση, βέβαια, είναι γνωστή τοις πάσει, καθώς επαναλαμβάνεται μονότονα: «Η ΕΚΤ είναι υποχρεωμένη να κρατάει ρευστή την αγορά χρήματος, τον χρηματοπιστωτικό τομέα, αλλά δεν έχει καμία δουλειά να κρατά ρευστό ένα κράτος. Αυτή είναι η δουλειά των φορολογουμένων-πολιτών του: να του δίνουν, και από το υστέρημά τους, αν χρειάζεται, ώστε να παραμένει ρευστό.» Αυτός ο δυισμός βρίσκεται στην βάση του γερμανικού nein στο τύπωμα χρήματος για να χρηματοδοτηθεί π.χ. η Ιταλία. Αυτός ο απόλυτος διαχωρισμός (α) του ρόλου της ΕΚΤ ως δανειστή της έσχατης στιγμής στις τράπεζες από (β) τον ρόλο δανειστή, ή τουλάχιστον, διαχειριστή των οικονομικών, των κρατών, εξηγεί τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά: το πώς δηλαδή λιθοβολούν όποιον μιλήσει για την χρηματοδότηση από την ΕΚΤ των πτωχευμένων κρατών με τυπωμένο χρήμα την ίδια στιγμή που δεν έχουν κανένα πρόβλημα με την εκτύπωση χρήματος υπέρ των πτωχευμένων τραπεζών.

Το θέμα όμως είναι ότι, αν αφήσουμε στην άκρη το πιο πάνω ιδεολόγημα, και μελετήσουμε τι γίνεται στην πραγματικότητα, αποκαλύπτεται σε όλο της το μεγαλείο η υποκρισία και η συλλογική ηλιθιότητα της εμμονής σε αυτόν τον διαχωρισμό. Για να μην γενικολογώ, ας βάλουμε κάτω από το μικροσκόπιο την προχθεσινή χιονοστιβάδα τυπωμένου (από την ΕΚΤ) χρήματος το οποίο κατέκλυσε τις ευρωπαϊκές τράπεζες. Ποιος ήταν ο στόχος του Προέδρου της ΕΚΤ, του κ. Draghi; Τι έλπιζε η κα Merkel από αυτή την επιθετική κίνηση της ΕΚΤ; Τρία πράγματα, είναι η απάντηση.

Πρώτον, την ενίσχυση των υπό κατάρρευση τραπεζών ολόκληρης της ευρωζώνης. Δεύτερον, την αποκατάσταση, σε κάποιο βαθμό, του δανεισμού της μίας τράπεζας από τις υπόλοιπες (κάτι που είχε σταματήσει καθώς καμία τράπεζα δεν εμπιστεύεται άλλη τράπεζα). Τρίτον, την έμμεση ενίσχυση των κρατών που δυσκολεύονται να δανειστούν στις αγορές.

Πώς θα πετύχαιναν αυτά τα τρία τρυγόνια με έναν μόνο σμπάρο; Ως εξής:

Ο πρώτος στόχος ήταν άμεσα συνυφασμένος με τον τρίτο. Η ιδέα παλαιά και, κατά την άποψη της ΕΚΤ, δοκιμασμένη: Δίνει μια, π.χ., ισπανική τράπεζα ό,τι εχέγγυα διαθέτει στην ΕΚΤ (που μπορεί πλέον να είναι και «απόβλητα», μιας και η ΕΚΤ δεν τα πολύ-ψειρίζει καθώς οι τράπεζες έχουν ξεμείνει από καλής ποιότητας περιουσιακά στοιχεία) από την οποία δανείζεται, στο πλαίσιο της προχθεσινής μαζικής «παραγωγής» χρήματος από την ΕΚΤ, ένα βουνό ευρώ. Τα χρήματα αυτά τα δανείζεται για τρία χρόνια με επιτόκιο 1%. Αμέσως, το ισπανικό κράτος εκδίδει τριετή ομόλογα με επιτόκιο κοντά στο 4% τα οποία τα αγοράζει η συγκεκριμένη τράπεζα. Έτσι, για τα τρία επόμενα χρόνια η τράπεζα τσεπώνει την διαφορά τόκων (4% μείον 1% = 3% επί το ποσό ομολόγων που αγόρασε) ενισχύοντας τα κεφάλαιά της (ECB carry trade λέγεται αυτό στην αγορά). Παράλληλα, το ισπανικό κράτος μόλις κατάφερε να δανειστεί με 4% χωρίς να έχει ανάγκη τους ιδιώτες-επενδυτές που δεν έχουν καμία όρεξη να δανείσουν ένα από τα προβληματικά κράτη της ευρωζώνης ούτε για 5% ή και 6%. Τέλος, όσον αφορά τον δεύτερο στόχο (εκείνο της αποκατάστασης της δια-τραπεζικής αγοράς), η ιδέα ήταν ότι αν οι τράπεζες και το δημόσιο βοηθηθούν από αυτήν την τονωτική ένεση της ΕΚΤ, τότε, σιγά-σιγά, η εμπιστοσύνη που λείπει μεταξύ τραπεζιτών και μεταξύ τραπεζιτών και δημοσίου θα επανέλθει.

Αυτό ήταν το σκεπτικό. Η ελπίδα. Η μεγάλη προσδοκία. Ουαί και αλλοίμονο όμως, η πραγματικότητα άλλη μια φορά σχίζει τα πλάνα των ηγετών μας σε μικρά-μικρά κομματάκια τα οποία κατόπιν αφήνει να τα πάρει ο αέρας για να μας θυμίζουν, κάθε φορά που τα βλέπουμε να παρασύρονται, την μεγάλη ευρωπαϊκή μας αποτυχία. Μήπως τα παραλέω; Μήπως έχω συνηθίσει τους τελευταίους 18 μήνες να προσδοκώ τα χειρότερα από τους ηγέτες μας; Πιστεύω πως όχι. Ειλικρινά σας λέω ότι, προχθές, όταν έμαθα για αυτή την τονωτική ένεση από την ΕΚΤ, έστω και στις τράπεζες, αναθάρρησα. Σκέφτηκα ότι κάτι κινείται. Πράγματι, στον βαθμό που οι γονατισμένες τράπεζες έδειξαν σημάδια ότι μπορεί και να σηκωθούν ξανά όρθιες, αυτή η κίνηση της ΕΚΤ έχει θετικά στοιχεία. Όμως, και εδώ έγκειται η πηγή της απαισιοδοξίας μου, σε καμία περίπτωση δεν αντιμετωπίζει την Κρίση. Αν μη τι άλλο, εξακολουθεί να επιβραβεύει τις συμπεριφορές των τραπεζιτών που αποτελούν μέγιστο μέρος του προβλήματος, βασική συνιστώσα της Κρίσης.

Δύο είναι, λοιπόν, οι λόγοι που αυτή η κίνηση της ΕΚΤ δεν μπορεί να απειλήσει την Κρίση, παρά τα μεγάλα ποσά που ακούμε. Ο ένας είναι ότι στην καλύτερη περίπτωση (το «καλό σενάριο») εμφυσά στις τράπεζες ένα πολύ μικρό μέρος των κεφαλαίων που τους λείπουν ώστε να πάψουν αν είναι, επί της ουσίας, χρεωκοπημένες. Επιπλέον, κι εδώ έχουμε ένα δείγμα εγκληματικής συμπεριφοράς τραπεζών (με την ανοχή της ΕΚΤ), δεν είναι καθόλου σίγουρο για το εάν οι τράπεζες χρησιμοποιούν τα τυπωμένα χρήματα της ΕΚΤ για να αλαφρώνουν το βάρος του δημόσιου χρέους (αγοράζοντας κρατικά ομόλογα). Το «κακό σενάριο», με άλλα λόγια (και όπως θα δούμε πιο κάτω), είναι ότι η ενίσχυση με ρευστότητα των πτωχευμένων τραπεζών όχι μόνο δεν βοηθά αρκετά τα πτωχευμένα κράτη αλλά κάνει και κακό από πάνω!

Θα μου επιτρέψετε αυτά τα δύο διαφορετικά ζητήματα να τα πάρω με την σειρά. Αρχίζω με το «καλό σενάριο»: Έστω ότι οι τράπεζες κάνουν αυτό που περιγράψαμε παραπάνω. Χρησιμοποιούν όλα τα δανεικά από την ΕΚΤ για να αγοράσουν νέα ομόλογα του κράτους τους, κερδίζοντας οι ίδιες αλλά και βοηθώντας τον δημόσιο τομέα της χώρας τους. Για τι ποσά μιλάμε; Πόσο θα ωφεληθούν οι ίδιες οι τράπεζες; Αν η διαφορά μεταξύ του επιτοκίου των κρατικών ομολόγων που αγοράζουν και εκείνου του «συμβολικού» 1% που πληρώνουν στην ΕΚΤ κυμαίνεται μεταξύ 3% και 4%, τότε μιλάμε για ένα συνολικό όφελος των τραπεζών της ευρωζώνης της τάξης των €6 με €8 δις. Αν σκεφτούμε όμως ότι, σύμφωνα με την ίδια την ΕΕ, οι τράπεζες χρειάζονται €110 δις, ή €200 με €400 δις σύμφωνα με το ΔΝΤ, τι να σου κάνουν τα €6 με €8 δις; Θα μου πείτε: Από το τίποτα, καλά είναι και αυτά, ιδίως αν την ίδια ώρα διοχετεύονται €200 δις προς τα αναξιοπαθούντα κράτη-μέλη της ευρωζώνης. Σωστά, αλλά η Κρίση δεν θα γιατρευτεί με τέτοια νούμερα.

Πάμε τώρα στο «κακό σενάριο». Εδώ και καιρό, η «πιάτσα» βουίζει (και εδώ στην Ελλάδα αλλά και σε χώρες όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία) από ένα ωραίο κολπάκι των τραπεζιτών, το οποίο απαιτεί την αγαστή συνεργασία των πολιτικών αρχών του κράτους στο οποίο έχουν την έδρα τους. Κοιτάξτε τι κάνουν: Η τράπεζα εκδίδει δικά της ομόλογα – ιδιωτικά. Με άλλα λόγια, συμβόλαια δανεισμού. Ως εδώ καλά. Ο κάθε οργανισμός, δημόσιος ή ιδιωτικός, έχει δικαίωμα να εκδίδει δικά του ομόλογα – να προσπαθεί να δανειστεί. Το πρόβλημα βέβαια είναι ότι, καθώς οι τράπεζες είναι ημι-πτωχευμένες, κανείς δεν αγοράζει αυτά τα ομόλογα. Και τότε; Τότε ο τραπεζίτης κάνει ένα ωραίο lunch με κάποιον υπουργό ή υφυπουργό και τον πείθει να εκδώσει το κράτος εγγύηση για αυτά τα ομόλογα της τράπεζάς του. Ουσιαστικά, το δημόσιο εγγυάται στον κάτοχο των ομολόγων της αναξιόπιστης αυτής τράπεζας ότι θα πάρει τα χρήματά του πίσω από… τον φορολογούμενο (σε περίπτωση που η τράπεζα του τραπεζίτη δεν μπορεί να αποπληρώσει το δάνειο αυτό). Βέβαια, καθώς και το εν λόγω κράτος τελεί υπό πτώχευση, οι ιδιώτες δεν θα αγόραζαν αυτά τα ιδιωτικά ομόλογα (παρά την κρατική εγγύηση) παρά μόνον αν τους απέδιδαν μεγάλα επιτόκια (αντίστοιχα με αυτά που δανείζουν στο δημόσιο). Το αυτί όμως του τραπεζίτη δεν ιδρώνει. Γιατί; Επειδή, έτσι κι αλλιώς, δεν εξέδωσε τα ομόλογα αυτά για να τα πουλήσει στην αγορά αλλά για να τα καταθέσει στην ΕΚΤ ως εχέγγυα ώστε να δανειστεί ζεστό χρήμα από αυτήν! Θα ρωτήσετε, πολύ σωστά: Γιατί δέχεται η ΕΚΤ αυτά τα ομόλογα της συγκεκριμένης τράπεζας, όταν ξέρει ότι τα εξέδωσε για να… δανείσει (μέσω ΕΚΤ) τον εαυτό της; Ο επίσημος λόγος είναι ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί να πει όχι από την στιγμή που για τα ομόλογα αυτά έχει εγγυηθεί ένα κράτος της ευρωζώνης! Συνειδητοποιείτε το έγκλημα; Είναι σαν εγώ να δανείζω τον εαυτό μου, να βάζω το δημόσιο να εγγυάται αυτό το δάνειο και μετά να καταθέτω αυτό το δάνειο ως εχέγγυο σε έναν τρίτο από τον οποίο να δανείζομαι για να καλύψω τα χρήματα που έχασα στο Καζίνο. Κι αν δεν καταφέρω να αποπληρώσω τον τρίτο, τότε δεν πειράζει: θα τα σκάσει το κορόιδο, το δημόσιο.

Θα με ρωτήσετε: Μα, γίνονται τέτοια πράγματα; Ναι, γίνονται φίλες και φίλοι. Τώρα, την ώρα που διαβάζετε αυτές τις αράδες. Και για να γίνω πιο συγκεκριμένος, προχθές που η ΕΚΤ έκανε αυτή την τονωτική ένεση στις τράπεζες, με διακηρυγμένο στόχο την ενίσχυση τραπεζών και κρατών παράλληλα, ιταλικές τράπεζες (με πρώτη και καλύτερη την Unicredit) εξέδωσαν €40 δις ομόλογα τα οποία η κυβέρνηση τεχνοκρατών του κ. Monti εγγυήθηκε πάραυτα και τα οποία, την ίδια μέρα, κατατέθηκαν στην ΕΚΤ ως εχέγγυα με αντάλλαγμα ζεστό παραδάκι το οποίο πήγε μεν στις τράπεζες αυτές χωρίς όμως να αγοραστούν ιταλικά ομόλογα με αυτά τα χρήματα.

Συμπέρασμα

Ένα μέρος των χρημάτων που τύπωσε προχθές η ΕΚΤ θα βοηθήσει, σε μικρό βαθμό και ιδιαίτερα βραχυπρόθεσμα, τόσο τις τράπεζες όσο και τα κράτη. Για αυτό οι αγορές ηρέμησαν κάπως εν όψει γιορτών. Σύντομα όμως θα διαφανεί, πρώτον, η ανεπάρκεια των αριθμών και, δεύτερον, το έγκλημα το οποίο επιτελέστηκε από κάποιους μεγαλο-τραπεζίτες και τους πολιτικούς που τους καλύπτουν (και οι οποίοι, τουλάχιστον στην Ιταλία, είναι και… τεχνοκράτες με άψογα βιογραφικά). Ποιο έγκλημα; Η χρήση αυτών των τυπωμένων από την ΕΚΤ χρημάτων όχι για να μειωθεί αλλά για να… αυξηθεί το χρέος χωρών όπως η Ιταλία, προς όφελος βέβαια των πτωχευμένων, κρατικοδίαιτων τραπεζιτών. Το 2011, δυστυχώς, κλείνει με ακόμα μία υποχώρηση της ΕΚΤ προς την Πτωχοτραπεζοκρατία – προς το νέο καθεστώς υπό το οποίο ζούμε και στο οποίο όσο πιο πτωχευμένος ένας τραπεζίτης τόσο μεγαλύτερη εξουσία έχει επί των υπόλοιπων συμπολιτών του.


από το http://www.protagon.gr/

Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2011

Τα τερατουργήματα της συνόδου

Martin Wolf -FT

Μωραίνει Κύριος ον βούλεται απολέσαι… Αυτό σκέφτηκα όταν έμαθα τα αποτελέσματα της συνόδου του συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πολλοί επικεντρώθηκαν, όπως ήταν κατανοητό, στην απόφαση του Βρετανού πρωθυπουργού David Cameron να θέσει βέτο στη νέα συμφωνία, όμως αυτό απλώς απέτρεψε να δοθεί προσοχή στην αποτυχία της ευρωζώνης να παραγάγει ένα αξιόπιστο φάρμακο για την ασθένειά της. Αντί αυτού, πρότειναν να σφίξουν τις βίδες στη δημοσιονομική χαλάρωση. Μπορεί να ένιωσαν καλύτερα, αλλά δεν θα καταφέρουν κάτι.


Η βασική απόφαση είναι να δυναμώσει η δημοσιονομική πειθαρχία ώστε να δημιουργηθεί αυτό που η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel και ο Γάλλος πρόεδρος Nicolas Sarkozy αποκαλούν «ένωση σταθερότητας και ανάπτυξης» - ή «ένωση αστάθειας και στασιμότητας», όπως την αποκαλώ εγώ.

Ποιες είναι οι βασικές λεπτομέρειες; Κατ’ αρχάς, όπως δήλωσαν οι επικεφαλής των κυβερνήσεων της ευρωζώνης, «τα ελλείμματα στους προϋπολογισμούς πρέπει να ισορροπηθούν ή να γίνουν πλεονάσματα». Δεύτερον, «αυτός ο κανόνας πρέπει να εισαχθεί στα νομικά συστήματα των κρατών-μελών… Θα περιλαμβάνει έναν μηχανισμό αυτόματος διόρθωσης, που θα πυροδοτείται σε περίπτωση απόκλισης».

Μια απλή αντίρρηση σε αυτές τις ιδέες είναι πως είναι αφόρητα σκληρές. Το συμβούλιο δηλώνει ότι «τα βήματα και οι κυρώσεις που θα προτείνει ή θα συστήνει η Κομισιόν θα υιοθετούνται, εκτός αν δηλώνει το αντίθετο η πλειοψηφία». Εγώ δεν πιστεύω ότι υπάρχει γαλοπούλα που θα ψηφίσει υπέρ των Χριστουγέννων.

Ας πούμε όμως ότι θα γίνει έτσι. Αυτό θα σημαίνει ότι η Κομισιόν, σώμα από μη εκλεγμένους γραφειοκράτες, θα επιβάλλει κυρώσεις σε εκλεγμένες κυβερνήσεις, όταν οι δεύτερες βρίσκονται υπό μεγάλη πίεση. Και τι θα κάνει αν δεν καταφέρει να προσαρμοστούν; Θα τις ρίξει; Η απάντηση, όπως πλέον γνωρίζουμε, είναι ναι. Και αυτό είναι συνταγματικό τερατούργημα.
Ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι, όπως αναλύει ο καθηγητής Kevin O’Rourke του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, στο Project Syndicate, πρόκειται και για οικονομικό τερατούργημα.

Όπως έχω αναλύσει σε σειρά άρθρα μου την τελευταία εβδομάδα, είναι πολύ δύσκολο να μηδενιστούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα σε χώρες που χαρακτηρίζονται διαρθρωτικά εισαγωγείς κεφαλαίων, χωρίς παρατεταμένες υφέσεις ή θεαματικές βελτιώσεις στην εξωτερική τους ανταγωνιστικότητα. Όμως, το δεύτερο είναι σχετικό, οπότε οι αναγκαίες βελτιώσεις στην εξωτερική εμφάνιση των αδύναμων κρατών της ευρωζώνης δείχνουν επιδείνωση στην εικόνα των κρατών-εξαγωγέων κεφαλαίου ή θεαματική εξωτερική βελτίωση για το σύνολο της ευρωζώνης. Το πρώτο σημαίνει ότι η Γερμανία θα γίνει πολύ λιγότερο Γερμανία. Το δεύτερο ότι η ευρωζώνη θα γίνει μια γιγα-Γερμανία. Ποιος μπορεί να πιστέψει ότι είναι δυνατό ένα από τα δύο αποτελέσματα;

Έτσι, το πιο πιθανό αποτέλεσμα που απομένει είναι ένα όργιο δημοσιονομικής λιτότητας: μακροχρόνιες διαρθρωτικές υφέσεις στις ευαίσθητες χώρες. Με δυο σκληρά λόγια, το ευρώ θα καταλήξει συνώνυμο με τις μειώσεις μισθών, τον αποπληθωρισμό του χρέους και την παρατεταμένη οικονομική κατρακύλα. Πώς θα μπορούσαν να το αφήσουν να συμβεί, όσο μεγάλο κι είναι το κόστος μιας διάλυσης;
Η ευρωζώνη δεν έχει ένα αξιόπιστο σχέδιο για να διορθώσει τα ελαττώματα της ευρωζώνης, πέρα από την ευρύτερη δημοσιονομική λιτότητα. Δεν θα υπάρξει καμία δημοσιονομική, χρηματοοικονομική ή πολιτική ενοποίηση. Και δεν θα υπάρξει ισορροπημένος μηχανισμός οικονομικής προσαρμογής και για τις δύο πλευρές του άξονα πιστωτών - δανειοληπτών.

Αντιθέτως, η απόφαση είναι να γίνει ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια πάνω σε ένα σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης, του οποίου οι αποτυχίες είναι προβλεπόμενες και επίμονες. Ναι, ο κ. Cameron έκανε γκάφα την περασμένη εβδομάδα. Η γκάφα της ευρωζώνης όμως είναι πολύ μεγαλύτερη.

http://www.euro2day.gr/
14/12/2011



Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2011

John Lennon

                                                                         8-12-1980

                                       
                                                      Watching the Wheels


                                       
                                               Woman is the Nigger of the World

Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2011

Τραπεζίτες vs φορολογούμενοι...σημειώσατε 1



Αν ξεφύγουμε λίγο από την πολιτική φλυαρία των ηγετών και τα μισά λόγια των αγορών, θα διαπιστώσουμε ότι ακόμη και ο ισχυρός -υποτίθεται- γαλλογερμανικός άξονας λειτουργεί πια κάτω από το μαστίγιο και το καρότο των αγορών.

Τι υποσχέθηκαν προχθές οι δύο Ευρωπαίοι ηγέτες, λίγες ώρες πριν πέσει -προειδοποιητικά βεβαίως- το «τσεκούρι» της Standard & Poor's;
Εν ολίγοις, δύο πράγματα:

Πρώτον -και ίσως περισσότερο σημαντικό-, ότι δεν πρόκειται «να πειράξουν» τα τραπεζικά και επενδυτικά συμφέροντα, παρά μόνο στην περίπτωση της Ελλάδας, όπου το «κούρεμα» είναι πια αναπόφευκτο.
Και δεύτερον, ότι θα προσφέρουν στην ΕΚΤ όσα έθεσε ως προϋποθέσεις ο νέος της πρόεδρος κ. Ντράγκι, προκειμένου να βάλει μπροστά τις «πρέσες» και να αγοράζει κρατικά ομόλογα σε επαρκείς ποσότητες.

Δηλαδή, σκληρά προγράμματα λιτότητας για τον περιορισμό των ελλειμμάτων και συνταγματικές δεσμεύσεις των κρατών-μελών ότι δεν θα ξεφεύγουν από τη δημοσιονομική ορθότητα.
Ούτε είναι βέβαια τυχαίο, εν όψει της Συνόδου Κορυφής που ξεκινά την Παρασκευή, ότι η S&P έσπευσε να απειλήσει με downgrade ακόμη και τις 6 πιο ισχυρές ευρωπαϊκές οικονομίες που έχουν αξιολόγηση ΑΑΑ, αλλά και το ίδιο το ταμείο διάσωσης EFSF.

Αν η Σύνοδος Κορυφής εγκρίνει τελικά το γαλλογερμανικό σχέδιο, χωρίς μεγάλες αλλαγές, οι «αγορές» θα έχουν πετύχει σημαντική νίκη, έστω κι αν είναι πιθανόν ότι θα αποδειχτεί βραχύβια.
Η πολιτική ηγεσία της Ευρώπης, όμως, και οι πολίτες θα έχουν ηττηθεί.
Η άνοδος των επιτοκίων που σημειώθηκε το τελευταίο διάστημα στα ομόλογα σχεδόν όλων των χωρών της ευρωζώνης ήταν η σκληρή προειδοποίηση των αγορών. «Αν προτίθεστε να μας κάψετε ξανά τα δάχτυλα, όπως κάνετε στην περίπτωση της Ελλάδας, δεν πρόκειται να σας δανείσουμε εφεξής με όρους που να αντέχετε».
Φοβισμένη, η ηγεσία της Ευρώπης θα ανατρέξει τώρα στα εύκολα θύματα: στους πολίτες, που θα κληθούν σχεδόν χωρίς εξαιρέσεις να υποστούν σοβαρές θυσίες για να ξεπληρώσουν στο ακέραιο δυσθεώρητα χρέη.

Το ερώτημα όμως είναι αν θα το καταφέρουν.
Οι ενδείξεις για την οικονομική ανάπτυξη τόσο σε διεθνές όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Κατά κανόνα, οικονομίες που έχουν χαμηλούς δείκτες ανάπτυξης κι εκτελούν προγράμματα λιτότητας διολισθαίνουν σε ύφεση. Οπότε, η δυνατότητα αποπληρωμής των χρεών αντί να αυξηθεί μειώνεται.
Ακόμη λοιπόν κι αν επιτύχει, σε αυτήν τη φάση, ο εκβιασμός των αγορών, το πιθανότερο είναι ότι απλώς θα μετατεθεί χρονικά το «μοιραίο».
Προφανώς, κάτι τέτοιο βολεύει σήμερα τους πολιτικούς, οι οποίοι επιδιώκουν να μεταφέρουν τα προβλήματα στον… επόμενο. Κυρίως, όμως, βολεύει τους τραπεζίτες, οι οποίοι κερδίζουν χρόνο προετοιμασίας - και, το κυριότερο, μειωμένη έκθεση στον κίνδυνο.

Δεν βολεύει όμως καθόλου τους Ευρωπαίους πολίτες, γιατί ο δικός τους κίνδυνος θα αυξηθεί!
Ας πάρουμε ένα απλό και οικείο παράδειγμα: Αν η διαπίστωση ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα χρέη της είχε γίνει τον Μάιο του 2010, το σχετικό «κούρεμα» θα αφορούσε όλο το ελληνικό χρέος, κι όχι ένα ποσοστό του.
Σήμερα, 19 μήνες αργότερα, μιλάμε για 50% «κούρεμα» στο ποσοστό εκείνο του ελληνικού χρέους που είναι σε ιδιωτικά χέρια. Μιλάμε για τα 210 από τα 360 δισ. ευρώ, διότι το υπόλοιπο έχει περάσει ήδη στα χέρια των Ευρωπαίων φορολογουμένων, μέσω είτε των διακρατικών δανείων είτε των αγορών ελληνικών ομολόγων που έκανε η EKT.
Το ίδιο συμβαίνει ήδη στην Πορτογαλία και στην Ιρλανδία (μέσω των δικών τους μνημονίων), ενώ σύντομα, μάλλον, θα ακολουθήσουν κι άλλες χώρες.

Πέραν αυτού, όμως, ποια θα είναι η κατάληξη; Πιθανώς μια Ευρώπη που θα διολισθήσει στον στασιμοπληθωρισμό, καθώς η ΕΚΤ θα «τυπώνει» χρήμα για να αγοράζει ομόλογα και να στηρίζει τις αποτιμήσεις, ενώ οι οικονομίες θα στραγγαλίζονται από τη λιτότητα.
Ας μην ξεχνάμε ότι αυτό που φαίνεται τώρα να προωθείται ως λύση δεν είναι παρά μια εφαρμογή -σε ακόμη μεγαλύτερη κλίμακα- όσων προηγήθηκαν με τη δραστηριότητα της FED στις ΗΠΑ, για την αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.
Το «μοιραίο» -για το τραπεζικό σύστημα- απεφεύχθη μεν, αλλά η οικονομία των ΗΠΑ, η μεγαλύτερη στον κόσμο, η πιο ευέλικτη, με τη χαλαρότερη εργασιακή νομοθεσία στον δυτικό κόσμο, δεν έχει ακόμη καταφέρει να σηκώσει κεφάλι, ιδίως σε ό,τι αφορά το επίπεδο ζωής των πολιτών και το ύψος της ανεργίας.
Πόσο καλύτερα (ή μάλλον… χειρότερα) θα τα πάει η ευρωπαϊκή;
Κι ακόμη, παρότι δεν αναφέρεται συχνά, είναι αμφίβολο αν η EΚΤ έχει -λόγω του ιδιόρρυθμου τρόπου λειτουργίας της- αντίστοιχες δυνατότητες με τη FED.

Γ. Παπανικολάου από το http://www.euro2day.gr/


Τρίτη 6 Δεκεμβρίου 2011

Παύλος Σιδηρόπουλος

ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΔΑΙΜΟΝΑ ΕΑΥΤΟΥ...

Γραμμένο με ελληνικούς χαρακτήρες , στον τάφο του Jim Morisson  στο Παρίσι

             

“Δαίμονες εαυτού” ονομάζονταν στην Αρχαία Ελλάδα θεότητες – προστάτες που κατοικούσαν μέσα στον κάθε άνθρωπο από τη γέννηση του έως το θάνατό του και φρόντιζαν για την προσωπική εξέλιξη και ευημερία, αποτελώντας κατά κάποιο τρόπο ένα “δίαυλο” μεταξύ του κόσμου των θνητών και του κόσμου των Θεών. “Πράττω κατά του δαίμονα εαυτού” ουσιαστικά σημαίνει “Πράττω σύμφωνα με αυτό που η συνείδηση μου θεωρεί”, αδιαφορώντας ίσως για το τι θα πουν οι άλλοι.


Δευτέρα 28 Νοεμβρίου 2011

Θα πάω στο χωριό μου

Το ακούω όλο και συχνότερα: «Θα πάω στο χωριό μου. Θα βάλω πατάτες, ντομάτες, μαρούλια, κοτόπουλα, κουνέλια. Θα μαζεύω το λάδι μου. Θα ‘χω το κρασί, το τσίπουρο μου. Εκεί τα πράγματα είναι φτηνά. Κι έπειτα τι να κάνω στην Αθήνα χωρίς δουλειά; Εκεί θα επιβιώσω.»

Αμ, δεν θα πας. Κι αν πας, θα φύγεις γρήγορα.

Γιατί θα μπεις στο internet στην «καλλιέργεια πατάτας» κι όλα θα μοιάζουν απλά, όμως στην πράξη τίποτα δε θα μπορείς να εφαρμόσεις. Τότε θα πάς στο καφενείο και θα ρωτάς πώς καλλιεργούνται οι πατάτες κι οι θαμώνες θα σε δουλεύουνε. Θα σού εξηγήσουν βέβαια, αλλά θα χασκογελάνε με νόημα. Θα ψάχνεις πατάτες με μπόλικα μάτια για να τις φυτέψεις και δεν θα βρίσκεις. Κι όταν τα καταφέρεις, θα πρέπει να σκάψεις τις αυλακιές στο χωράφι κι είναι μεγάλος ο κόπος της τσάπας σε λασπωμένο έδαφος κι ακόμα μεγαλύτερη η τέχνη της. Γιατί θ’ αγκομαχάς σκυφτός και θα ιδρώνεις κι όταν θα κοιτάς πίσω σου θα βλέπεις ότι τα πόδια σου πατούσαν εκεί που έσκαβες και το τσιμεντοποίησαν πάλι το έδαφος. Κι έτσι τη χαλασμένη αυλακιά πρέπει να την ξαναπάρεις από την αρχή και θα μπαίνουν σβώλοι από βρεγμένο χώμα μέσα στις γαλότσες σου, θα σού λερώνουν τις κάλτσες και θα βλαστημάς. Κι όταν παραχώσεις τους βολβούς στο χωράφι την άνοιξη, θα περιμένεις υπομονετικά (αλλά όχι ξεκούραστα) ως τον Ιούλιο. Θα πηγαίνεις κάθε πρωί στο μποστάνι, θα κοιτάς τις πατατιές που μεγαλώνουν, θα νιώθεις ικανοποίηση αλλά δεν θα είσαι σίγουρος αν προχωράνε καλά ή χάλια. Δεν θα ξέρεις αν χρειάζονται λίπασμα και πόσο, εσύ θα προτιμούσες κοπριά αλλά πού να τη βρεις και πως να τη μεταχειριστείς που είναι ζωική και βρωμάει;

Θα ‘χεις πάρει απόφαση να μην ρίξεις φυτοφάρμακα, αλλά στο καφενείο θα σε αποθαρρύνουν λέγοντας πως αν δεν ραντίσεις δεν θα βγάλεις ούτε μια τηγανιά για το γαμώτο. Μέχρι το Μάη τα φυτά σου θα σκεπάζονται από κάτι άγνωστα ζιζάνια που οι άλλοι ονομάζουν αβρωνιές και χοιρομουρίδες και τα τρώνε τσιγαριαστά ή χτυπητά με αυγά. Από τον Ιούνη το χωράφι θα θέλει συνέχεια πότισμα, όχι με το εύκολο λάστιχο αλλά με το τρεχούμενο νερό στ’ αυλάκι. Θα μπαίνεις στις λάσπες ως στον αστράγαλο κι όλο θα γεμίζει το μποστάνι με γλιστρίδες, αγριόβλητα και στίφνους που πρέπει να ξεριζώνεις, καθότι τα λιπάσματα δεν πάνε μόνο στις πατατιές. Κι όταν φτάσει ντάλα καλοκαίρι, (τότε που παλιότερα έπαιρνες το φέρυ και πήγαινες διακοπές στα μπαράκια των Κυκλάδων), εσύ θα πάρεις πάλι την τσάπα και θα δουλεύεις δέκα μέρες για να βγάλεις τις πατάτες. Προσεκτικά γιατί κάθε στραβή κίνηση τού εργαλείου κόβει τους βολβούς μέσα στη γη και θα πηγαίνει στράφι ο κόπος σου. Κι όταν με το καλό τελειώσεις, θα τις ρίξεις σε τελάρα που θα τα κουβαλάς με τον ώμο ως το σπίτι. Θα κουραστείς αφάνταστα, διότι εκατόν πενήντα κιλά πατάτες είναι πολλά τελάρα και το φορτωμένο πήγαινε-έλα μοιάζει ατέλειωτο. Όταν δεις τον σωρό με τη σοδειά στην αυλή θα ευχαριστηθείς που επιτέλους κατάφερες να βγάλεις τις πατάτες της χρονιάς σου, μα έπειτα θα συνειδητοποιήσεις ότι με 0,60 ευρώ που πουλιούνται στον μανάβη, ο σωρός σου κάνει 90 ευρώ. Και θα βλαστημήσεις πάλι, γιατί δούλεψες πέντε μήνες για 90 ευρώ, ενώ κάποτε στην Αθήνα τα ‘βγαζες για πλάκα σε μισή μέρα αραχτός πίσω από ένα γραφείο.

Θα έχει προηγηθεί και η αποτυχία στα λίγα όψιμα μαρούλια που έβαλες για δοκιμή στα τέλη τού χειμώνα και στα φάγανε οι γυμνοσάλιαγκες μέχρι να πεις κύμινο, θα έχουν αρχίσει να σού τη δίνουν και οι κότες. Καθότι πήρες καμιά εικοσαριά κοτοπουλάκια απ’ τον έμπορα μόλις έφτασες στο χωριό για να έχεις το δικό σου αληθινό κρέας χωρίς ορμόνες, όμως σιγά-σιγά ανακάλυψες ότι πρόκειται για κάτι βρωμοπούλια που τρώνε σαν αφορισμένα, χέζουνε σαν γελάδια, αλλά μεγαλώνουν με το πάσο τους. Κι επειδή είναι μεγάλος κόπος να σκύβεις και να μαζεύεις ένα τσουβάλι ξινίδια κάθε μέρα, αναγκάζεσαι να τα ταϊζεις με καλαμπόκι που είναι πανάκριβο αν το υπολογίσεις με το βάρος κάθε κότας. Κι αν δεν θέλεις να βρωμίσει η περιοχή πρέπει κάθε βδομάδα να φτυαρίζεις τις κουτσουλιές τους και μπήκε μια φορά αλεπού και σού ‘πνιξε πέντε, γεγονός που σ’ ανάγκασε να ξαναφτιάξεις το κοτέτσι απ’ την αρχή χωρίς τσαπατσουλιές. Και για να μην ξαναπλησιάσει το αρπακτικό πήρες σκύλο, τον οποίον έδεσες στον κορμό τού δέντρου εκεί δίπλα να γαυγίζει κι ας ήσουν (ως Αθηναίος) κάθετα αντίθετος σε τέτοιες βάναυσες πρακτικές. Και τώρα ψάχνεις καμιά γειτόνισσα να σου τα σφάξει, να στα ξεπουπουλιάσει και να τα καθαρίσει απ’ τα άντερα, διότι εσύ αδύνατο να το κάνεις.

Και κάθε βράδυ θα πηγαίνεις στο μοναδικό καφενείο τού χωριού, μόνο που θ’ ανακαλύψεις ότι οι περισσότεροι απ’ τους θαμώνες δεν είναι κάποιοι φιλοσοφημένοι γέροντες με λευκά μαλλιά και σοφές κουβέντες, αλλά κάτι στενοκέφαλοι μπεκρούλιακες με κιτρινισμένα δάκτυλα που λένε όλο τις ίδιες ιστορίες και τσακώνονται συνέχεια μ’ αυτούς που έχουν χωράφι σύνορο. Και πάλι θα βλαστημήσεις από μέσα σου. Διότι απ’ έξω θα έχει μπόλικο πολυδιαφημισμένο οξυγόνο της εξοχής, αλλά μέσα στο καφενείο θα ‘χει πολλή τσιγαρίλα και κάπνα απ’ τα μπουριά της σόμπας κι έναν αέρα εγκατάλειψης που φτάνει βαθιά μέσα στο πνευμόνι σου. Και εκεί θ’ ανακαλύψεις πάλι ότι στις φρικτές μέρες μας, που σιγά-σιγά μετατρεπόμαστε σε άνεργους μετανάστες, το «Δόξα-σοι-ο-Θεός-είμαστε-καλά» είναι το ίδιο δύσκολο και στη παγερή Αθήνα και στο μίζερο χωριό σου. Κι ακόμα χειρότερα, ότι ενώ οι άλλοι γύρω σου (εν τη αφελεία τους) ακόμα θα ελπίζουν στην εμφάνιση κάποιου προφήτη, εσύ δεν θα μπορείς. Ότι τους δικούς σου προφήτες τους σκότωσες τότε που περιδιάβαινες στη Βουκουρεστίου με έπαρση και μπαινόβγαινες στα μαγαζιά με τις λαμπερές βιτρίνες...


Δημήτρης Καμπουράκης από το http://www.protagon.gr/

Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2011

Τι ζητούν οι «αγορές» από την ευρωζώνη;

Του Γιάννη Βούλγαρη


Η ευρωζώνη φλέγεται. Η φωτιά αγγίζει τη Γερμανία, πολιορκεί τη Γαλλία, καίει ήδη την Ιταλία και την Ισπανία, απειλεί την Αμερική και όλο το παγκόσμιο σύστημα. Η κρίση της ευρωζώνης είναι εμβληματική. Κάνει διαφανέστερες τις αντιφάσεις της σημερινής μορφής της παγκόσμιας κρίσης και τα διακυβεύματα τόσο στο εθνικό και στο ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και στο παγκόσμιο. Δεν είναι τυχαίο. Το ευρώ αποτέλεσε γέννημα της παγκοσμιοποίησης και ταυτόχρονα πρόταση ενός κάποιου πολιτικού ελέγχου της.


Εκ πρώτης όψεως, η κρίση της ευρωζώνης φαίνεται να προκύπτει από το ότι «οι αγορές επιτίθενται στα κράτη». Είναι ένα από τα στερεότυπα που καθημερινά αναπαράγονται στον δημόσιο λόγο. Η εικόνα που συνειρμικά γεννιέται είναι «οι κερδοσκόποι» που σπεκουλάρουν για να βγάλουν κέρδος γονατίζοντας τα κράτη. Ομως ούτε «οι αγορές» ούτε οι κεφαλαιούχοι είναι ένα ενιαίο πράγμα, ούτε έχουν ενιαία συμπεριφορά και στόχους. Στην πραγματικότητα, η κρίση της ευρωζώνης σήμερα δείχνει το αντίθετο από ό,τι υποστηρίζει το εν λόγω στερεότυπο. Οι «αγορές», ή καλύτερα ένα μεγάλο μέρος των «αγορών», λένε στην Ευρώπη, ή καλύτερα στη Γερμανία, «φτιάξε κράτος». Ασφαλώς δεν το λένε «όλες οι αγορές», κάποιοι ποντάρουν στα οικονομικά και γεωπολιτικά κέρδη που θα τους φέρει η διάλυση του ευρώ. Και όσοι το λένε δεν εννοούν ένα κράτος εδαφικό, ιεραρχικά συγκεντρωτικό και πολιτισμικά ενοποιημένο, όπως ήταν το νεωτερικό Κράτος. Λένε πάντως ότι χρειάζονται ένα συνεκτικότερο πλαίσιο πολιτικής εξουσίας από το σημερινό, που να μειώνει την αστάθεια και να καθιστά περισσότερο προβλέψιμες τις εξελίξεις. Το λένε βέβαια με μισή καρδιά. Γιατί πάντα, οι καπιταλιστές είχαν μια αντιφατική και διχασμένη σχέση με το Κράτος. Από τη μια, διεκδικούσαν ή διακήρυσσαν την ελευθερία δράσης του κεφαλαίου, από την άλλη χρειάζονταν και επιζητούσαν τις ρυθμίσεις και την προστασία που μόνο η πολιτική εξουσία μπορούσε να εξασφαλίσει και που ήταν αναγκαίες για την αναπαραγωγή του. Ποια από τις δύο στάσεις θα βάραινε, ποιος θα ζητούσε τι, εξαρτιόταν από τις συγκεκριμένες συνθήκες. Η κρίση χρέους, η απόσυρση των κεφαλαίων από την αγορά ευρωπαϊκών κρατικών ομολόγων, αλλά και ο περιορισμός πλέον των επενδυτικών επιλογών που θεωρούνται σίγουρες εκφράζουν κατ' αρχάς τη γενικευμένη ανασφάλεια που έχει προκαλέσει το ελλιπές πλαίσιο πολιτικής εξουσίας και η ασάφεια της πολιτικής κατεύθυνσης. Το αίτημα τώρα είναι: πολιτική αποφασιστικότητα ώστε να αποκατασταθούν, αν όχι να ενισχυθούν, οι εγγυήσεις και οι ρυθμίσεις που παρέχει η πολιτική εξουσία στις «αγορές» ή σε κάποιες από τις «αγορές».

Είναι εύκολα κατανοητό γιατί η ανάγκη παρουσιάζεται πιεστικά στην ευρωζώνη. Σε αυτή την περιοχή το κράτος είχε εισέλθει στη λεγόμενη «μετακυριαρχική» φάση, έχοντας παραχωρήσει οικειοθελώς μέρος της εξουσίας του σε υπερεθνικούς θεσμούς με στόχο μέσω της θεσμικής συνεργασίας να επιτύχει καλύτερο έλεγχο των παγκοσμιοποιημένων διαδικασιών που το υπερέβαιναν. Η προβληματική αρχιτεκτονική του ευρώ ήταν η οικονομική έκφραση των εξελισσόμενων μετασχηματισμών της πολιτικής εξουσίας και της εθνικής κυριαρχίας. Το σημερινό πρόβλημα του ευρώ δείχνει ότι η Ευρώπη χτυπήθηκε από τα κύματα της κρίσης του 2008 τη στιγμή που βρισκόταν στη μέση του ποταμού. Ετσι, σήμερα αναπτύσσονται αντίθετες ροπές. Θα γυρίσει πίσω στην όχθη της εθνοκρατικής πρότερης κατάστασης; Θα προχωρήσει στην αντίπερα όχθη της εμβάθυνσης της πολιτικής ενοποίησης; Θα κινηθεί ως σύνολο στη μία ή στην άλλη όχθη ή θα τεμαχιστεί;

Μήπως η Ευρώπη πληρώνει σήμερα την «ύβριν» να προχωρήσει πολύ πέραν της παραδοσιακής εθνικής κυριαρχίας; Οχι. Οπως η ενοποίηση ήταν γέννημα της παγκοσμιοποίησης, έτσι και το σημερινό υπαρξιακό της δίλημμα συνοψίζει την κρίση της προηγούμενης φάσης της παγκοσμιοποίησης και αφορά εξίσου τα μεγάλα κράτη (HΠΑ, Κίνα, Ιαπωνία κ.λπ.) παρ' ότι αυτά μένουν πλησιέστερα στη μορφή - στο εθνικό κράτος. Συνοψίζει τη σημερινή εκκρεμότητα μεταξύ της πιθανής αναδίπλωσης στον εθνοκρατικό ορίζοντα με όξυνση των διακρατικών συγκρούσεων ή, αντίθετα, της επικράτησης ενός νέου «παραδείγματος παγκοσμιοποίησης», στο οποίο η συνεννόηση των μεγάλων κρατών και των άλλων σημαντικών «παικτών» θα καθιερώσει μια επαρκή πολιτική διεύθυνση των υπερεθνικών οικονομικών ροών.

Σε κάθε περίπτωση, η κρίση έχει πολιτικοποιήσει έντονα και απότομα την παγκοσμιοποίηση, την ευρωπαϊκή ενοποίηση, τις εθνικές κοινωνίες. Εχει δραματοποιήσει το περιεχόμενο της πολιτικής και των πολιτικών αποφάσεων. Βρισκόμαστε μακριά από την «ειρηνική» Πολιτική της εποχής των παχιών αγελάδων που είχε την άνεση να (ανα)διανέμει έναν συνεχώς αυξανόμενο πλούτο μέσω της συναλλαγής με τις κοινωνικές ομάδες και τους πολίτες. Τώρα η Πολιτική έχει αποκτήσει τη δραματικότητα που επιβάλλουν οι έκτακτες καταστάσεις. Ειδικά στην Ευρώπη, η Πολιτική αγγίζει τη βαθύτερη ουσία της, καθώς καλείται υπό μία έννοια «να φτιάξει κράτος». Γι' αυτό οι χρόνοι της παλαιάς πολιτικής φαντάζουν ακινησία, το πολιτικό προσωπικό και οι επαγγελματίες συνδικαλιστές μοιάζουν συχνά με ηθοποιούς που ξεχάστηκαν στον ρόλο του προηγούμενου έργου, οι ηγέτες μικραίνουν δίπλα στο μέγεθος των σημερινών απαιτήσεων.

Η αναστολή των καθιερωμένων μορφών κομματικού ανταγωνισμού, όπως συμβαίνει τώρα στη χώρα μας, η επιστράτευση εξωκομματικών προσώπων όπως ο κ. Παπαδήμος, δεν είναι παρά η πιστοποίηση της ανεπάρκειας του υπάρχοντος πολιτικοκομματικού συστήματος να ανταποκριθεί στις νέες «πολεμικές» πολιτικές συνθήκες. Η νέα εποχή θα αναζητήσει πολιτικούς που θα είναι «καπετάνιοι», αφήνοντας στο βάθος της σκηνής τους χειριστές ψήφων και τους μεσολαβητές. Αν δεν τους βρει, αν με άλλα λόγια η πολιτική και η κοινωνία δεν σταθεί ικανή να ανανεωθεί, το τίμημα δεν θα είναι η στασιμότητα αλλά η παρακμή. Το πρόβλημα στη χώρα μας τίθεται με όρους υπαρξιακούς. Ώς τώρα η πολιτική ζωή και η αντιμετώπιση της κρίσης κινήθηκε στο μοτίβο «Μνημόνιο - όχι Μνημόνιο». Από τη μια, εγκλωβίστηκε στη δημοσιονομική λιτότητα χωρίς μεταρρυθμίσεις και από την άλλη στη δημαγωγική καλλιέργεια ανέξοδων «μαγικών λύσεων», πρώτα με τη «μονομερή στάση πληρωμών» που πρότειναν διάφοροι στα αριστερά, ύστερα με την «επαναδιαπραγμάτευση» του κ. Σαμαρά. Τώρα το διακύβευμα έχει φτάσει στο θεμελιακό «ευρώ - όχι ευρώ». Η νέα κρίση της ευρωζώνης έχει οδηγήσει τις «αγορές» να μας σπρώχνουν ήδη στην έξοδο. Οι ελληνικές επιχειρήσεις, οι έλληνες επαγγελματίες αντιμετωπίζονται ήδη σαν μελλοντικοί απόβλητοι. Οι πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης υπολογίζουν αν τους συμφέρει να πληρώσουν για να μείνουμε ή να φύγουμε. Σήμερα θεωρείται πιθανό το ευρώ να διαλυθεί. Αλλά είναι, κατά τη γνώμη μου, πολύ πιθανότερο να σωθεί, και η Ευρώπη να κάνει με καθυστέρηση αλλά τελικά να κάνει το βήμα προς την πολιτική ολοκλήρωση. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα μας περιλαμβάνει. Είναι απόλυτα βέβαιο ότι μας συμφέρει να μας περιλάβει. Η νέα πολιτικοποίηση και η δραματικότητα της Πολιτικής στη χώρα μας συνοψίζεται σε αυτόν το στόχο. Γιατί σημαίνει να υπογράψουμε μεταξύ μας ένα νέο κοινωνικοπολιτικό συμβόλαιο, αφού εκείνο της μεταπολίτευσης τέλειωσε. Σημαίνει επίσης να ξαναστήσουμε το πολιτικοδιοικητικό σύστημα γιατί το υπάρχον φαλίρισε.

«Ομπρός οι δημιουργοί…», όπως έγραφε σε χαλεπούς καιρούς ο ποιητής.

NEA 26/11/2011

Σάββατο 5 Νοεμβρίου 2011

Οιδιπόδεια τύφλωση


Δεν αναφέρομαι στα κλασικά από ψυχαναλυτική σκοπιά "οιδιπόδεια συμπλέγματα".
Αλλά στη απέλπιδα προσπάθεια του Οιδίποδα να αποφύγει το μοιραίο, και που κάθε "επιτυχημένο" βήμα του τον οδηγεί όλο και πιο κοντά στο τέλος.
"Τυφλωμένος" ακολουθεί βήμα -βήμα μια πορεία γεμάτη "επιτυχίες", το πεταμένο παιδί στα βουνά γίνεται υιοθετημένο αρχοντόπουλο στην Κόρινθο, φεύγει για να αποφύγει τους χρησμούς ,ξεπερνά με τον "επιτυχή φόνο"  του Λαΐου το εμπόδιο στο στενό δρόμο προς τη Θήβα, λύνει το αίνιγμα της Σφίγγας και απαλλάσει την πόλη από το κακό, γίνεται Βασιλιάς, υπερασπιστής της Πόλης, ευτυχισμένος οικογενειάρχης.
Όταν ένα άλλος τυφλός , ο Τειρεσίας, του "ανοίγει τα μάτια" -μετά από μια άλλη καταστροφή,προς την οδό της κατανόησης της ύπαρξής του και της δράσης του, τυφλώνεται - με την κυριολεκτική έννοια της λέξης- με τα ίδια του τα χέρια,για να μην "βλέπει" τα ανόσια.
 Διαπράτει μια ακόμα ύβρι, στρουθοκαμηλίζει θα λέγαμε σήμερα,γιατί τα "εσωτερικά του μάτια"
βλέπουν μια χαρά. Φεύγει διωγμένος από την Πόλη, αποστερημένος και από τα παιδιά του ακόμα,σαν μια προσπάθεια των πολιτών της Θήβας να διώξουν τον υπαίτιο, τον "ανόσιο".

Ο Θηβαϊκός Κύκλος όμως των Μεγάλων Τραγικών για την Πόλη, δεν τελειώνει...Πολλά δεινά την περιμένουν ακόμα και μόνον ο "παρεξηγημένος από την Ιστορία" Κρέων, θα μείνει εκεί "πρώτος των πολιτών" να την υπερασπίζει


Πέμπτη 3 Νοεμβρίου 2011

Ρίξτε τους τώρα!!!


Επειδή εδώ που φτάσαμε δεν σηκώνει πολλά πολλά, θα πρέπει να τεθεί ένα και μοναδικό ερώτημα:


Υπάρχουν αρκετοί- πρώτα μέσα στη Βουλή-αλλά και όχι μόνο, που να μπορούν να

- Ρίξουν εδώ και τώρα, τον ΓΑΠ και τους υποτακτικούς του που ντριπλάρει συνεχώς τυχοδιωκτικά όλους εμάς και τον εαυτό του, μέχρι να ζαλιστεί η χώρα και να πέσει (έτοιμη είναι)

- Ρίξουν εδώ και τώρα, τον Α. Σαμαρά και την παρεούλα του που τυχοδιωκτικά επιδιώκει την εξουσία επί των ερειπίων όλων μας

- Επιβάλλουν πραγματική κυβέρνηση έκτακτης ανάγκης, πολιτική και όχι τεχνοκρατών (παρά μόνο επικουρικά) με στόχο την διαπραγμάτευση 2-3 θεμάτων στην Ε.Ε και την ανασυγκρότηση του εσωτερικού μετώπου στην κοινωνία.

Που θα κρατήσει με την μέγιστη δυνατή συμπαράσταση αρκετό χρόνο ώστε να διαπραγματευτεί σαν κυβέρνηση εργασίας –και όχι υπηρεσιακή ή διεκπεραιωτική- τα ελάχιστα που μπορούμε πλέον να διαπραγματευτούμε , δηλ. μια σχετική ασφάλεια για την χρηματοδότηση των αναγκαίων (και φυσικά όχι απλά και μόνο την 6η δόση)και ένα έστω στοιχειώδες πρόγραμμα που δεν θα επιτρέψει στην Ελληνική οικονομία να βουλιάξει σε έναν ακόμα βαθύτερο βούρκο από τον οποίο δεν θα μπορούμε να βγούμε.

Και θα επιδιώξει μια ελάχιστη δυνατή ανοχή από το κοινωνικό σύνολο στα δύσκολα που έρχονται, μέσω κυρίως μιας ελάχιστης αίσθησης δικαίου.

(Αν νομίζεις Αντωνάκη ότι θα δεχτούν τα κορόιδα την απλή ψήφιση αποδοχής της 6ης δόσης σε 6 βδομαδούλες,για να κάνεις εσύ το κομμάτι σου, χωρίς να συμφωνήσουν στο συνολικό πακέτο, ρώτα τον αντίπαλο-συμπαίχτη σου τον Γιωργάκη, να σου πεί πως «αγαπάνε» στις Κάννες)

Αν υπάρχουν οι δυνάμεις αυτές ας το δείξουν τώρα, άλλη ευκαιρία δεν θα υπάρξει.

Και έτσι μπορεί σιγά σιγά να ανοίξει δρόμος για νέες ιδρύσεις που τόσο αναγκαίες είναι.


ΥΓ(1). Οι αγανακτισμένοι που είναι τώρα; Εξαντλήθηκαν από τις μούντζες και τώρα που μπορούν να έχουν επιτέλους ένα πραγματικό πολιτικό αίτημα απουσιάζουν;

ΥΓ(2). Πριν από ένα χρόνο περίπου είχα γράψει για τον Φώτη Κουβέλη, ότι τείνει να εξελιχθεί σε Κωστή Στεφανόπουλο της Αριστεράς. Με επιβεβαιώνει δυστυχώς σήμερα. Μ ε έναν λόγο μακράν της πραγματικής συγκυρίας , απολίτικο στην ουσία του,διαδικαστικό και διόλου ουσιαστικό. Σε τελική ανάλυση άντε ναπάρουμε κανέναν ψήφο τώρα που γυρίζει .

Γιά την υπόλοιπη Αριστερά τι να πώ. Αυτοί τουλάχιστον είναι εκτός τόπου και χρόνου εδώ και καιρό, άρα έχουν στρώσει γήπεδο και στους υπόλοιπους να βγούν και αυτοί στο τραγικό επέκεινα , κοιτάζοντας τον αφαλό τους.

Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2011

Μέγιστη αφροσύνη


του Γιάννη Βαρουφάκη

Ποτέ δεν πρέπει να λέμε όχι από αντίδραση. Όχι λέμε μόνο (ιδίως στους ισχυρούς) όταν έχουμε λόγους να πιστεύουμε ότι ένα ναι θα φέρει μεγαλύτερα δεινά. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, η Ελλάδα έπρεπε να πει όχι στην 'Συμφωνία' της Οκτωβριανής Συνόδου. Επειδή ήταν μια συμφωνία δήθεν που, αν και γιορτάστηκε εντός και εκτός ως 'λύση', στην πραγματικότητα σπρώχνει το ευρώ και την Ελλάδα πιο βαθειά στο τέλμα.

Το όχι εκείνο, όπως έγραφα την ώρα που έκλεινε εκείνη η 'Συμφωνία', έπρεπε να ειπωθεί από το στόμα του πρωθυπουργού της χώρας. Στις Βρυξέλλες. Εντός της Συνόδου. Έτσι ώστε να μην υπάρξει κοινό ανακοινωθέν και οι συζητήσεις να συνεχίζονται έως ότου προκύψει μια πραγματική λύση της Κρίσης του ευρω-συστήματος. Σε ένα μήνα, σε δύο, σε όσο καιρό χρειαζόταν. Αντ' αυτού του όχι, ο πρωθυπουργός άλλη μια φορά υπερθεμάτισε για ένα πακέτο τριών ανόητων μέτρων που ζημιώνουν Ελλάδα και Ευρώπη (βλ. πιο κάτω το παράρτημα με την σχετική ανάλυση).

Με ρωτούν πολλοί: Δεν είναι καλό που, έστω και τώρα, ο πρωθυπουργός έδωσε την δυνατότητα στους πολίτες να πουν το μεγάλο όχι που εκείνος δείλιασε να πει; Απαντώ αρνητικά. Ο κ. Παπανδρέου απλώς προσέθεσε άλλο ένα σφάλμα στην ακολουθία σφαλμάτων που θα στιγματίσουν την πρωθυπουργική του πορεία. Εξηγώ: Με την επιστροφή του από τις Βρυξέλλες (ακριβώς όπως είχε κάνει τόσο τον Μάρτιο όσο και τον Ιούλιο) ο πρωθυπουργός παρουσίασε στον ελληνικό την 'Συμφωνία' που επετεύχθη ως μια καλή εξέλιξη - μια χαρμόσυνη είδηση. Ζήτησε εύσημα για την διαπραγματευτική επιτυχία του ιδίου και του επιτελείου του. Διατυμπάνισε ότι η Ελλάδα μπορεί να ανασαίνει πλέον ευκολότερα, καθώς απεμπόλησε ένα σημαντικό μέρος του δημόσιου χρέους. Λίγο-πολύ, είπε ό,τι είχε πει και την 25η του περασμένου Μαρτίου, τότε που κατά την επιστροφή του από την Εσπερία δήλωνε: "Η Ευρώπη έπραξε το καθήκον της. Τώρα εμείς μπορούμε να κάνουμε αυτό που πρέπει για την χώρα." Τα ίδια που είχε πει και μετά την 21η Ιουλίου.

Από την στιγμή που και συνυπέγραψε την πρόσφατη Συμφωνία και την παρουσίασε ως 'Λύση', ο κ. Παπανδρέου δεν έχει το ηθικό δικαίωμα απέναντι στους Ευρωπαίους να αρνηθεί τους βασικούς της άξονες. Παράλληλα, το να ισχυριστεί ότι ανακοίνωσε το δημοψήφισμα ώστε να αυξήσει την διαπραγματευτική του ικανότητα απέναντι στους ευρωπαίους ως προς τις λεπτομέρειες της 'Συμφωνίας' (που θα αποφασιστούν εντός των προσεχών εβδομάδων) αποτελεί μέγιστη αφροσύνη: Δεν θέτεις μια συμφωνία που συνυπέγραψες, και την οποία λες ότι πιστεύεις, υπό συνολική αμφισβήτηση για να πετύχεις κάποιες βελτιώσεις στις λεπτομέρειες. Είτε διαφωνείς με τους κεντρικούς άξονες της 'Συμφωνίας', οπότε λες όχι εντός της Συνόδου, είτε συμφωνείς, οπότε δεν κηρύσσεις δημοψήφισμα μήνες μετά. Κι αν αυτό που αποζητάς είναι πολιτική νομιμοποίηση, τότε κηρύσσεις εκλογές.

Εν συντομία, ο πρωθυπουργός αφήνει να εννοηθεί ότι ανακοίνωσε το δημοψήφισμα για να ενισχυθεί η διαπραγματευτική ισχύς της Ελλάδας στις επερχόμενες διαβουλεύσεις επί των λεπτομερειών της 'Συμφωνίας'. Ότι με την απειλή του λαϊκού 'όχι' θα πετύχει καλύτερους όρους για την χώρα. Ότι το δημοψήφισμα αποτελεί εργαλείο για να εκμαιεύσει υποχωρήσεις από τους ξένους. Τίποτα από αυτά δεν ισχύει. Απολύτως τίποτα.

Ο κ. Παπανδρέου δεν χρησιμοποιεί το δημοψήφισμα ως διαπραγματευτικό χαρτί εναντίον της κας Μέρκελ (αυτό μπορούσε να το κάνει χωρίς δημοψήφισμα απειλώντας με ένα δικό του όχι εντός της Συνόδου) αλλά στο εσωτερικό της χώρας. Αρχικά, ως διαπραγματευτικό χαρτί απέναντι στους βουλευτές του, στους οποίους ουσιαστικά λέει: "Ξαναστηρίξτε με, αγνοώντας την λαϊκή κατακραυγή, μιας και έχω εξασφαλίσει το δικαίωμα στον λαό να μιλήσει μόνος του σε δυο-τρεις μήνες." Και τότε, όταν θα έρθει η ώρα του δημοψηφίσματος, ο κ. Παπανδρέου θα πει σε εμάς τους πολίτες: "Είτε λέτε ναι στην Συμφωνία που σας έφερα είτε επιλέγετε μια Ελλάδα εκτός Ευρώπης."

Τα ψέμματα όμως έχουν πάντα ένα τέλος.

Κύριε Παπανδρέου, σφάλατε κατ' εξακολούθηση σε όλη την διάρκεια της Κρίσης.

• Αποδεχθήκατε μια δανειακή συμφωνία, τον Μάη του 2010, που κανείς σώφρων δεν θα αποδεχόταν, παρουσιάζοντάς την μάλιστα ως την μοναδική εναλλακτική της καταστροφής.

• Προσθέσατε, όπως ο Macbeth, το ένα εγκληματικό λάθος στο άλλο και, κάθε φορά, το παρουσιάζατε ως 'λύση', 'επιτυχία', 'ελπίδα' την ώρα που η βάθαινε τόσο η εθνική όσο και η προσωπική σας τραγωδία

• Τώρα, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να παρατείνετε την παραμονή σας στην πρωθυπουργία, δεν διστάζετε να διακινδυνεύσετε την ευρωπαϊκή θέση της χώρας, θέτοντας τον ελληνικό λαό προ του διλήμματος: Είτε ψηφίζεις 'ναι' στο δημοψήφισμα είτε εγκαταλείπουμε την Ευρώπη.

Φτάνει πια. Αρκετή ζημιά κάνατε. Ήρθε η ώρα της παραίτησης όσο υπάρχει ακόμα καιρός. Καιρός να μην προστεθεί στις επιπτώσεις των δικών σας αποτυχιών, πέραν της οικονομικής κατάρρευσης, και η απομάκρυνση της χώρας από την Ευρώπη.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ: Οι λόγοι που η Ελλάδα, δια στόματος πρωθυπουργού, έπρεπε να έχει ασκήσει βέτο στην τελευταία 'Συμφωνία'

Τρεις ήταν οι άξονές της: (1) Ελληνικό χρέος, (2) Χρηματοδότηση Ιταλίας-Ισπανίας μέσω ενός ενισχυμένου EFSF, (3) Επανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών. Ας δούμε γιατί η Συμφωνία στην οποία κατέληξαν ήταν απαράδεκτη και ως προς τους τρεις αυτούς άξονες.

(1) Ελληνικό χρέος

Το μεγάλο σφάλμα της ΕΕ είναι η επιμονή της να μην χαρακτηριστεί ως 'πιστωτικό γεγονός' το κούρεμα των προ του Μαΐου 2010 ομολόγων. Το σκεπτικό είναι ότι ένα τέτοιο 'γεγονός' θα πυροδοτήσει τα ασφάλιστρα CDS με αποτέλεσμα (α) να κερδίσουν οι κερδοσκόποι που τα αγόρασαν, και (β) να χάσουν κι άλλα οι τράπεζες που τα εξέδωσαν. Ανοησίες! Οι κερδοσκόποι έχουν πιο πολλά να κερδίσουν αν δεν πυροδοτηθούν τα CDS. Από την περασμένη εβδομάδα, hedge funds αγοράζουν σωρηδόν ελληνικά ομόλογα (με έκπτωση 60% από την ονομαστική τους αξία) τα οποία λήγουν τα επόμενα δύο χρόνια. Γιατί; Επειδή η Συμφωνία επιμένει ότι το κούρεμα είναι εθελοντικό (ώστε να μη αποτελεί 'πιστωτικό γεγονός'). Τα hedge funds αυτά αγοράζουν με σκοπό να απαιτήσουν να πληρωθούν και την τελευταία δεκάρα απειλώντας ότι, διαφορετικά, θα προσφύγουν στην ISDA (την επιτροπή στην Ελβετία που αποφασίζει πότε έγινε 'πιστωτικό γεγονός') η οποία, θέλοντας και μη, θα αναγκαστεί να πυροδοτήσει τα CDS. Αν τους "βγει", θα έχουν αποδόσεις πάνω από 120%. Ποιος είπε λοιπόν ότι η πυροδότηση των CDS ωφελεί τους κερδοσκόπους; Το αντίθετο συμβαίνει. Αν η ΕΕ απεμπολούσε την φοβία για την πυροδότηση των CDS, θα επέλεγε ένα υποχρεωτικό κούρεμα της τάξης του 80%, θα επέτρεπε στις τράπεζες που έχουν αγοράσει CDS να επωφεληθούν από την ασφάλεια που αυτά τους παρέχουν, τα hedge funds θα έχαναν τα στοιχήματά τους και, το πιο σημαντικό, δεν θα ζητούσαν οι ευρωπαίοι από την Ελλάδα €30 δισ σε δωράκια για τους τραπεζίτες ώστε οι τελευταίοι να αποδεχθούν να προσποιούνται ότι το κούρεμα του 50% θα είναι εθελοντικό.

Συνεπώς, το ελάχιστο που έπρεπε να απαιτήσει ο κ. Παπανδρέου στις Βρυξέλλες ήταν η υποχρεωτικότητα του κουρέματος, η μεγαλύτερη έκτασή του (τουλάχιστον 70%), η πυροδότηση των CDS, και η συμμετοχή στο κούρεμα και των ομολόγων που κατέχει η ΕΚΤ. Επί πλέον, έπρεπε να μπει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης η παράλληλη ενίσχυση της ελληνικής οικονομίας με επενδυτικό πρόγραμμα της τάξης του 10% του ΑΕΠ της χώρας. Γιατί αν η Ευρώπη ενδιαφέρεται πραγματικά για το ποσοστό χρέους μας το έτος 2020 θα πρέπει όχι μόνο να ελαφρύνει τον αριθμητή του κλάσματος (το χρέος) αλλά και να ενισχύσει τον παρονομαστή του (το ΑΕΠ).

(2) Χρηματοδότηση Ιταλίας-Ισπανίας μέσω ενός ενισχυμένου EFSF

Δώστε βάση σε τι συμφωνήσαμε ως προς αυτό το ακανθώδες ζήτημα, από το οποίο βέβαια εξαρτώνται όλα τα της χώρας μας σενάρια (καθώς τα πάντα είναι στον αέρα, ως προς την Ελλάδα, ενόσω Ιταλία και Ισπανία καταρρέουν): Συμφωνήσαμε να προσπαθήσουμε να καλύψουμε μια τρύπα των €3000 δισ με ένα ποσό των €250 δισ (τόσα έχουν απομείνει στα ταμεία του EFSF μετά από τα πακέτα διάσωσης Ιρλανδίας και Πορτογαλίας). Πως γίνεται αυτό; Αποφασίσαμε, λέει, το EFSF να δανειστεί από ιδιώτες €5 για κάθε €1 που διαθέτει. Έτσι, τα €250 δισ για γίνουν πάνω από €1000 δισ. Και επειδή αυτά δεν φτάνουν για να καλυφθεί η τρύπα των €3000 δισ που είναι το χρέος της Ιταλίας και της Ισπανίας, συμφωνήσαμε ότι, αντί να τους δανείζει το EFSF (όπως κάνει στην Ιρλανδία, ή όπως η τρόικα δάνεισε εμάς), θα κάνουμε το εξής πανέξυπνο: Θα βάλουμε τους ιδιώτες να δανείζουν τις δύο αυτές χώρες και το EFSF θα τους ασφαλίζει σε περίπτωση έως και 20% κουρέματος. Τέλειο;

Κοιτάξτε τώρα να δείτε πόσο γελοία είναι όλα αυτά. Πρώτον, το EFSF ουσιαστικά θα εκδίδει ασφαλιστήρια τύπου CDS για να ασφαλίζει τους νέους ομολογιούχους της Ιταλίας και της Ισπανίας. Ποιοι θα το κάνουν αυτό; Οι ίδιοι οι ευρωπαίοι που μόλις τώρα επέβαλαν στους ομολογιούχους του ελληνικού χρέους 'εθελοντικό' κούρεμα 50% στερώντας τους παράλληλα το δικαίωμα να εξαργυρώσουν τα ασφάλιστρα CDS που είχαν αγοράσει! Γιατί να πιστέψουν το EFSF οι ιδιώτες που σκέφτονται να αγοράσουν Ιταλικά ομόλογα ότι η Ευρώπη δεν θα τους την φέρει, σε μια δύσκολη στιγμή, όπως συνέβη με τους κατόχους των CDS επί των ελληνικών ομολόγων; Δεύτερον, η Ευρώπη ουσιαστικά ζητά από τους ιδιώτες να την δανείσουν δύο φορές. Μία φορά να δανείσουν το EFSF, ώστε αυτό να εκδώσει ασφαλιστήρια για τα Ιταλο-ισπανικά ομόλογα. Και μια δεύτερη φορά αγοράζοντας αυτά τα Ιταλο-ισπανικά ομόλογα! Τρίτον, και φαρμακερότερον: Από τα €250 δισ εναπομείναντα διαθέσιμα του EFSF, στην βάση των οποίων θα αποζητηθούν δανεικά από τους ιδιώτες για να ασφαλιστούν τα Ιταλο-ισπανικά ομόλογα, ποιες χώρες νομίζετε ότι τα έχουν εγγυηθεί ως επί το πλείστον (αυτά τα €250 δισ); Θα με πιστέψετε αν σας απαντήσω ότι τα εγγυώνται η... Ιταλία και η Ισπανία; Στο λόγο της τιμής μου. Αυτή είναι η λύση που ενέκριναν οι ηγέτες μας την περασμένη εβδομάδα ως προς Ιταλία και Ισπανία. Να τους χαιρόμαστε.

(3) Επανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών
Αυτός είναι ο άξονας όπου η διαπλοκή υπερτερεί της ανοησίας. Η 'λύση' που προκρίθηκε παρουσιάζεται μεν ως επανακεφαλαιοποίηση αλλά στην ουσία δεν είναι τίποτα άλλο από άλλο ένα φύλο συκής ώστε να μην γίνει επανακεφαλαιοποίηση. Οι τραπεζίτες, εάν τους αφήσεις να προχωρήσουν κατά το δοκούν, δεν έχουν κανένα σκοπό να λάβουν κεφάλαια από το ευρωπαϊκό δημόσιο. Δεν χρειάζεται! Έλαβαν το πράσινο φως να τραβήξουν το ζήτημα για έναν ολόκληρο χρόνο χωρίς να κάνουν τίποτα το ουσιαστικό. Κι αν κάνουν κάτι, εις βάρος της πραγματικής οικονομίας θα είναι. Γιατί; Επειδή ο όρος που τους επιβάλλεται είναι να φτάσει στο 9% το ποσοστό κεφαλαίων (ως προς τα ανοίγματά τους). Αντί λοιπόν να δεχθούν κεφάλαια από το EFSF (με αντάλλαγμα μετοχές που θα περάσουν στο ευρωπαϊκό δημόσιο) ώστε να πάψουν να λειτουργούν ως ζόμπι, θα προτιμήσουν να μειώσουν τα ανοίγματά τους - θα δανείζουν ακόμα λιγότερο τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Ακριβώς αυτό που χρειάζεται η ευρωπαϊκή οικονομία!
Από τα παραπάνω είναι υπεράνω οποιασδήποτε αμφισβήτησης το συμπέρασμα ότι ο πρωθυπουργός της Ελλάδας είχε ιερή υποχρέωση να πει όχι σε αυτήν τη 'Συμφωνία' στις Βρυξέλλες, εξηγώντας στους εταίρους μας (βλ. τους παραπάνω λόγους) γιατί όποιος αγαπά την Ευρώπη δεν μπορεί να συνυπογράφει αυτές τις ανοησίες. Όχι να πει 'ναι' εκεί και πετάξει το μπαλάκι σε έναν διχασμένο και θυμωμένο λαό στον οποίο θα πουν ότι ένα 'όχι' σημαίνει έξοδο από την Ευρώπη.

από το http://www.protagon.gr/

Σχόλιο από ανέστιο:  Μπορεί συχνά να διαφωνώ με πολλά από τα γραφόμενα του Γ. Βαρουφάκη, ειδικά στην προσπάθειά του να πάρει πολιτικές θέσεις όπου διακρίνεται συχνά από έναν ακαδημαικό υποκειμενισμό και έλλειψη πολιτικότητας, αλλά κανείς δεν μπορεί να του αρνηθεί τον απολαυστικό και αποκαλυπτικό τρόπο που αναλύει τις συνέπειες των τρεχουσών πολιτικών στην Ερωπαική κρίση.
(δες ειδικά το τμήμα παράρτημα)



Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2011

Σύνοδος Κορυφής: Καλή αλλά… «λίγη»


Τη φράση «ο διάβολος βρίσκεται στις λεπτομέρειες» έρχεται να θυμίσει το αποτέλεσμα της μαραθώνιας Συνόδου Κορυφής, που εξελίχθηκε σε πραγματικό θρίλερ, αλλά έως στιγμής δεν φαίνεται να δίνει πειστικές μόνιμες λύσεις στα προβλήματα της κρατικής κρίσης χρεών στην Ευρώπη.

Σε ό,τι αφορά το ελληνικό σκέλος της λύσης, το ύψος του «κουρέματος» του ιδιωτικού τομέα φαίνεται ότι είναι 50% σε ονομαστικές αξίες, σαφώς καλύτερο για τα συμφέροντα της χώρας σε σχέση με το «αναιμικό» -21% σε παρούσες αξίες του Ιουλίου, που ήταν απλώς οι απώλειες των ιδιωτών - και μείωνε ελάχιστα το ύψος του ελληνικού χρέους.

Ωστόσο, σε αυτήν τη φάση, και σύμφωνα με τις μέχρι τώρα ανακοινώσεις, δεν υπάρχουν καθόλου λεπτομέρειες για το ποιο ακριβώς θα είναι το «καθαρό» αποτέλεσμα και πώς θα προκύψει. Ήτοι: α) ποιες θα είναι οι απώλειες στις τράπεζες σε παρούσες αξίες και ποιο το όφελος της χώρας συνολικά, β) τι διάρκειας ομόλογα και με τι επιτόκιο θα λάβουν οι τράπεζες, γ) τι εγγυήσεις θα δοθούν και με ποιον τρόπο (γίνεται μια έμμεση αναφορά, που φέρει το ύψος των εγγυήσεων ή των επαναγορών ομολόγων σε 30 δισ. ευρώ) και βέβαια, το σημαντικότερο, ποιο θα είναι τελικά το ποσοστό συμμετοχής των ιδιωτών σε αυτήν την... εθελοντική διαδικασία.
Τη σημασία του τελευταίου σημείου είχαμε την ευκαιρία να τη διαπιστώσουμε και κατά τη διάρκεια της προηγούμενης διαδικασίας PSI.

Aπό ό,τι ξέρουμε μέχρι τώρα, οι τράπεζες θα χρειαστούν κεφάλαια που η ΕΒΑ υπολογίζει σε 30 δισ. ευρώ. Και ακόμη, φαίνεται ότι για να επιτευχθεί η συμμετοχή των ιδιωτών στο PSI plus θα δοθούν εγγυήσεις σημαντικού ύψους, οπότε χρειάζεται να ξέρουμε πολύ περισσότερα για να καταλάβουμε πόση θα είναι τελικά η καθαρή μείωση για το ελληνικό χρέος.

Ο τελικός στόχος, πάντως, όπως φαίνεται από όλες τις πληροφορίες και τις ανακοινώσεις, είναι να μειωθεί το ύψος του ελληνικού χρέους σε 120% του ΑΕΠ το 2020.
 Κι εδώ το καλάθι πρέπει να είναι μικρό. Θυμίζουμε ότι το αρχικό μνημόνιο προέβλεπε ότι το ελληνικό χρέος θα είναι σε αυτό το ποσοστό του ΑΕΠ το 2020, χωρίς αναδιάρθρωση του χρέους. Και ήταν η αποτυχία αυτών των προβλέψεων που έφερε το σημερινό «κούρεμα».

Το αν θα θεωρήσουν λοιπόν οι αγορές σήμερα ότι το ποσοστό είναι αρκετό αποτελεί ένα μεγάλο ερώτημα. Για του λόγου το αληθές, αρκεί να σημειώσουμε ότι σήμερα η Ιταλία έχει χρέος ίσο με το 118% του ΑΕΠ της και όλοι ξέρουμε ότι η βιωσιμότητα του χρέους της αμφισβητείται από τις αγορές.
Γιατί άραγε θα πειστούν ότι το ελληνικό χρέος θα είναι εφεξής βιώσιμο;

Και το μεγάλο θέμα είναι ποια μέτρα θα ληφθούν για να περιοριστεί η ύφεση στην Ελλάδα, να προληφθεί η κοινωνική αναταραχή και να στηριχθεί η ταχεία εξέλιξη ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου.

Καλές λοιπόν δείχνουν οι αποφάσεις για το ελληνικό χρέος, εδώ που φτάσαμε, δεν αποκλείεται όμως καθόλου να αποδειχτούν «λίγες». Κι αυτό γιατί οι απώλειες των ελληνικών τραπεζών και των ταμείων στερούν ένα σημαντικό μέρος από την αποτελεσματικότητα του «κουρέματος», ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι τελικά η ΕΚΤ φαίνεται να πέτυχε την εξαίρεσή της, ενώ αν συμμετείχε θα είχαμε πρόσθετο όφελος της τάξεως των 14 δισ. ευρώ

Τα ίδια περίπου ισχύουν σε ό,τι αφορά την περίφημη πλέον μόχλευση του EFSF. Όπως αναμενόταν, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατέληξαν σε μια λύση σύνθετη σε μια «χρηματοοικονομική αλχημεία», που στο ένα σκέλος της αφορά στην παροχή «εγγυήσεων» σε νέες εκδόσεις ευρωπαϊκών χρεών (όπου το Ταμείο θα εγγυάται ένα μέρος από τις πιθανές απώλειες -π.χ. το 20%- των ιδιωτών αγοραστών αυτών των εκδόσεων).

Το άλλο σκέλος θα αφορά στη δημιουργία ενός ή περισσότερων «οχημάτων» (SPIV), που θα μπορούν να αγοράζουν κρατικό χρέος, να παρεμβαίνουν στη δευτερογενή αγορά ομολόγων αλλά και να μετέχουν στις ανακεφαλαιοποιήσεις τραπεζών.
 Στα οχήματα αυτά θα μπορούν να συμμετάσχουν ιδιωτικά κεφάλαια, ακόμη και Sovereign Wealth Funds, προκειμένου να ενισχυθούν τα ισχνά κεφάλαια του EFSF.
Eδώ μέχρι στιγμής οι λεπτομέρειες είναι ελάχιστες για το πώς θα γίνουν όλα αυτά. Τα ελεύθερα κεφάλαια του EFSF υπολογίζονται σε 250 εκατ. ευρώ και η συνολική του ισχύς δεν φαίνεται ότι μπορεί να ξεπερνά μετά τη «μόχλευση» των εγγυήσεων το 1 τρισ. ευρώ, ποσό που φαντάζει μικρό σε σχέση με τις εκτιμήσεις για τις ανάγκες τα επόμενα χρόνια, που ανέρχονταν σε 2 τρισ. ευρώ.

Κι από την άλλη (στο σκέλος των «οχημάτων), ένα μεγάλο ερώτημα είναι με τι κόστος θα δεχτούν να συμμετάσχουν οι άλλοι επενδυτές (ιδιώτες ή κρατικά κεφάλαια άλλων κρατών εκτός της Ε.Ε.) προκειμένου να αγοράζουν χρέος, και μάλιστα από χώρες με υψηλό βαθμό συσχέτισης.
Διότι τελικά όλα γίνονται για να μειωθεί το κόστος χρηματοδότησης των... προβληματικών χωρών.

Για να το πούμε διαφορετικά, στην περίπτωση όπου υπάρξει σοβαρή κρίση σε χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία, είναι ενδεχόμενο ότι, πρώτον, θα τεθεί θέμα για το πόση πραγματική αξία έχουν οι εγγυήσεις του EFSF, εφόσον απειλείται η φερεγγυότητα τόσο μεγάλων χωρών όπως των δύο που προαναφέρθηκαν (που σήμερα συμμετέχουν οι ίδιες στο οπλοστάσιο του EFSF!), και, δεύτερον, είναι άγνωστο με τι «αμοιβή» θα δέχονταν να συμμετέχουν τρίτοι επενδυτές σε αγορές χρεών χωρών που ανήκουν στην ίδια νομισματική ένωση, λόγω ακριβώς του κινδύνου «ντόμινο» από τη μία στην άλλη.

Kι έτσι επιστρέφουμε στη διατυπωμένη άποψη αρκετών αναλυτών ότι πολύ δύσκολα μπορεί να διασφαλιστεί η θωράκιση της ευρωζώνης χωρίς την εμπλοκή της ΕΚΤ, με τον «απεριόριστο» προϋπολογισμό. Εξέλιξη, όμως, που μέχρι τώρα βρίσκει κάθετα αντίθετη τόσο τη Γερμανία όσο και την ίδια την ΕΚΤ.

Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτές οι αποφάσεις-πλαίσιο δεν φαίνεται να συνοδεύονται από σφιχτά χρονοδιαγράμματα υλοποίησης, ένα ακόμη στοιχείο που συγκαταλέγεται στα μείον μιας αντίδρασης η οποία προσπαθεί να ελέγξει και να καταπολεμήσει μια τόσο σοβαρή κρίση.


του Γιώργου Παπανικολάου, http://www.euro2day.gr/

Σημείωση από ανέστιο: Το αναδημοσιεύω διότι εκτιμώ ότι είναι μια πρώτη κριτική ανάλυση της όλης υπόθεσης, που πέραν διαφορετικών απόψεων που έχω με το συγκεκριμένο άρθρο και άλλων επιφυλάξεών μου για το κατά πόσο αντιμετωπίζεται το όλο πρόβλημα κρίση της ευρωζώνης, που βασίζεται σε εύλογα ερωτήματα και τοποθετεί ερωτήματα. Πέραν από ιδεολογισμούς, πανηγυρισμούς, κούφια λόγια , πατριωτικές φανφάρες ή προκατασκευασμένες "απόψεις" που θα
ήταν εξάλλου οι ίδιες όποιες αποφάσεις και αν λαμβάνονταν, είναι ΄φυσιολογικές απορίες' ενός ΄φυσιολογικού ανθρώπου', που τόσο λείπουν από τον λεγόμενο δημόσιο διάλογο (λέμε τώρα...)

Να συμπεριλάβω πρόχειρα στα ερωτήματα αυτά, μερικά ακόμα:
-Το όλο θέμα ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών εξαντλείται σε 108 δις, εκ των οποίων το ένα τρίτο περίπου αφορά τις ελληνικές. Δηλ. το κεντρικό πρόβλημα της προβληματικότητας των ευρωπαικών τραπεζών αντιμετωπίζεται έτσι; Αυτό το ποσό είναι ικανό να πετύχει την επαναφορά του χρεωκοπημένου ευρωπαικού τραπεζικού συστήματος σε κανονική λειτουργία; Δεν φτάνει ούτε για να καλύψει τις απομειώσεις λόγω ελληνικού κουρέματος.Αστεία πράγματα.
Για να μην αναφερθώ, στο ποιός και με τι τρόπο θα πληρώσει αυτό το λογαριασμό. Το ληστρικό παράδειγμα της Ιρλανδίας θα επαναληφθεί; (Δέστε και τις πρόσφατες συζητήσεις περί κοινών και προνομιούχων μετοχών σε αντάλαγμα των ενισχύσεων προς τις τράπεζες)
- Η συζήτηση περί μόχλευσης (4-5 φορές κατά το ανακοινωθέν) του Μηχανισμού, αφήνει ερωτηματικά για τις μεθόδους που επιλέγονται για την ανεύρεση ΄μαϊμού χρήματος", ίδιες και απαράλαχτες με αυτές που οδήγησαν στην κρίση
-Η απουσία κάθε σκέψης για αναπτυξιακό πυλώνα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με αστείες υποδείξεις π.χ. προς την Ισπανία να αντιμετωπίσει την ανεργία μέσω διευκόλυνσης της κινητικότητας της εργασίας και των υπηρεσιών (αντίστοιχες με τα εδώ, ' να απελευθερώσουμε τα ταξί για να αυξηθεί το Α.Ε.Π' (!!!))
Σε τελική ανάλυση, το έχουμε ξαναπεί και πολλοί άλλοι καταλληλότεροι της ταπεινότητάς μας.

Κόψτε χρήμα, αλλιώς θα κόψουμε το λαιμό μας όλοι μαζί σαν Ευρωπαίοι και μετά θα αρχίσουμε να κόβουμε ό ένας το λαιμό του άλλου!!!

Η εμπειρία του  '29 στη Γερμανία, άφησε το απωθημένο του υπερπληθωρισμού . Το σχήμα δημοσιονομική λιτότητα και ύφεση , οριζόντια και αδιάκριτα σε όλους, τι απωθημένο θα αφήσει στο μέλον για την  παρούσα κρίση;



Σάββατο 15 Οκτωβρίου 2011

Οι δύο χρόνοι που τρέχουν

Του Γ. Βούλγαρη
Στην Ελλάδα τρέχουν σήμερα δύο χρόνοι: ο χρόνος της εθνικής αυτοδιάλυσης και ο χρόνος της αργής ανασύνταξης. Ο πρώτος χρόνος μετρά όσα ζούμε αυτές τις μέρες. Καταστάσεις οξύμωρες: οι συνδικαλιστές της ΑΔΕΔΥ καταλαμβάνουν τα υπουργεία για «να διώξουν» την τρόικα, από την οποία εξαρτάται ο μισθός τους. Σε δεύτερη ανάγνωση όμως, εικονογραφούν απλώς το σημερινό ελληνικό αδιέξοδο καθώς η χώρα έχει παγιδευτεί στα δίχτυα της διεθνούς κρίσης και της εθνικής αυτοδιάλυσης. Η Ελλάδα ευνοήθηκε ώς πρόσφατα από την παγκόσμια αλληλεξάρτηση και την ευρωπαϊκή ενοποίηση καθώς κινήθηκε από την περιφέρεια στο κέντρο της ευρωπαϊκής διαδικασίας με ό, τι αυτό σήμαινε για την εθνική ασφάλεια, την οικονομική ανάπτυξη και τη σταθεροποίησης της δημοκρατίας. Σήμερα ζει τις ίδιες εξελίξεις επώδυνα, βρισκόμενη στο χείλος της κατάρρευσης, περιμένοντας και πάλι την αναγκαία για την επιβίωσή της ενίσχυση «από τους ξένους», έναντι των οποίων διαθέτει μηδαμινή διαπραγματευτική δύναμη. Ακόμα μικρότερη είναι η πίεση που οι συνδικαλιστές της ΑΔΕΔΥ μπορούν να ασκήσουν στην τρόικα. Οσο για διεκδικήσεις από το εθνικό Δημόσιο Ταμείο βρισκόμαστε στο «ουκ αν λάβοις παρά του μη έχοντος». Εχει διαμορφωθεί έτσι ένα θανατηφόρο μείγμα: η εθνική αδυναμία οδηγεί τις συντεχνίες στον παροξυσμό και ο συντεχνιακός παροξυσμός ενισχύει με τη σειρά του την εθνική αδυναμία σε έναν φαύλο κύκλο έτοιμο να εκραγεί. Τούτο το μείγμα οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην αυτοκαταστροφική λύση της επιστροφής στη δραχμή. Ως μη εμπρόθετο αποτέλεσμα, όπως λένε οι κοινωνικές επιστήμες, όταν αναλύουν τις περιπτώσεις εκείνες που οι δράσεις των επιμέρους ομάδων παράγουν ένα συνολικό αποτέλεσμα το οποίο καμία από αυτές δεν θα επέλεγε συνειδητά. Σωστά η πλειοψηφία της κοινωνίας απεύχεται μια τέτοια προοπτική γιατί βραχυχρόνια θα μετατραπούμε σε ζούγκλα και μακροπρόθεσμα σε ένα κράτος - παρία με αδύναμη οικονομία και μόνιμη γεωπολιτική ανασφάλεια σε έναν κόσμο που θα συνεχίζει να παγκοσμιοποιείται και να ενοποιείται «δίχως να κοιτάζει τη δικιά μας μελαγχολία».


Χρειάζεται να σπάσουμε τον φαύλο κύκλο και ο χρόνος στην κλεψύδρα λιγοστεύει. Για να το κάνουμε χρειάζεται να ξεκινήσουμε από μια σκληρή αλλά ρεαλιστική διαπίστωση για την επόμενη (ας πούμε) δεκαετία. Θα είναι μία περίοδος λιτότητας, υψηλής ανεργίας και χαμηλότερου βιοτικού επιπέδου. Ακόμα και αν επαληθευτεί το καλύτερο για μας σενάριο, η Ελλάδα θα κάνει χρόνια να ανακτήσει το χαμένο έδαφος. Η προοπτική της ανάκτησης εξαρτάται από τη βελτίωση της παραγωγικότητας της οικονομίας, τις επενδύσεις και τις εξαγωγές. Αυτός ο σκοτεινός ορίζοντας των μεσοπρόθεσμων προσδοκιών θα αναπροσαρμόσει τις ατομικές και συλλογικές συμπεριφορές, δράσεις και νοοτροπίες. Προς το παρόν η χώρα ζει και δρα με την ψευδαίσθηση, αν όχι τη συνειδητή αυταπάτη, ότι η απώλεια είναι πρόσκαιρη. Γι' αυτό, παρά το βάθος της κρίσης, τα σπέρματα του νέου είναι ελάχιστα είτε κοιτάξουμε την πολιτική είτε την κοινωνία και την τέχνη. Σαν αυτή η χώρα να απώλεσε τα τελευταία χρόνια συσσωρευτικά κάτι βαθύτερο: τη διάθεση να λογαριαστεί με τα δύσκολα, τη ροπή στην αλλαγή, την ικανότητα αναστοχασμού.

Κι όμως, σε δέκα χρόνια η κρίση θα έχει περάσει και η ελληνική οικονομία θα έχει ορθοποδήσει. Κι αυτή η πιθανότητα αποτελεί τη δεύτερη, αισιόδοξη αυτή τη φορά, αφετηρία. Αν καταφέρουμε να αναποδογυρίσουμε τον χρόνο και κοιτάξουμε τον εαυτό μας από το μέλλον στο παρόν, θα μπορέσουμε να οργανώσουμε καλύτερα την πορεία από τα χαλάσματα στην ανασυγκρότηση. Γιατί τα στοιχήματα είναι μεγάλα: ποιο θα είναι το πρόσωπο της Ελλάδας τότε; Πόση διεθνή αξιοπιστία θα έχει ανακτήσει; Ποια κοινωνική συνοχή, ποιον πνευματικό δυναμισμό θα έχει; Ποιοι θα έχουν πληρώσει τι και πώς;

Οι νέες πολιτικές, κοινωνικές, συνδικαλιστικές και πνευματικές ηγεσίες θα αναδειχτούν από αυτή τη διαδικασία και από τις απαντήσεις σε τέτοιες ερωτήσεις. Θα ξεχωρίσουν όσοι και όσες θα μπορέσουν μέσα στη σημερινή παραζάλη να βρουν τη στιγμή και τη δύναμη να βγάλουν για λίγο το κεφάλι έξω από το νερό και να στοχαστούν την προοπτική της επόμενης δεκαετίας, δείχνοντας μονοπάτια και ορόσημα προς το μέλλον. Στην αποστολή τους αυτή έχουν συνομιλητή και κριτή μια κοινωνική πλειοψηφία που συνειδητά ή ενστικτωδώς προσβλέπει ακόμα σε μια μοντέρνα Ελλάδα στο πλαίσιο της Ευρώπης. Μια πλειοψηφία παραζαλισμένη όμως, η οποία ενώ συνδυάζει στο νοητικό επίπεδο συνειδητά ή ενστικτωδώς, το εθνικό συμφέρον με το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, πολιτικά φλερτάρει με συμπεριφορές που στην κατάληξή τους θα οδηγήσουν στην περιθωριοποίηση της χώρας. Αν όμως αυτή η πλειοψηφία εμπνευστεί και βρει σημεία αναφοράς, θα κινηθεί για να προστατεύσει τον εαυτόν της και την κοινωνία από την αυτοδιάλυση.

Αυτό το κοινό κοινωνικό αίσθημα ξέρει τι περιμένει. Να συνθέσουμε τα υπολείμματα κυριαρχίας που μας έχουν μείνει σε ένα εθνικό σχέδιο ανόρθωσης που διευρύνει συνεχώς το περιθώριο αυτονομίας σε συνεργασία και όχι σε μετωπική σύγκρουση με τους ευρωπαίους εταίρους. Μόνο έτσι θα περισώσουμε το πολυτιμότερο σήμερα ηθικό - ιδεολογικό εφόδιο για την κοινωνική συνοχή και αντοχή: τον πατριωτισμό και την εθνική αξιοπρέπεια.

Ξέρει τι δεν περιμένει: ότι η κυβερνητική εναλλαγή θα προσφέρει λύση στο πρόβλημα. Γι' αυτό ενθαρρύνει την ευρύτερη πολιτική συνεννόηση με οποιαδήποτε μορφή. Ενστικτωδώς καταλαβαίνει ότι είναι το αναγκαίο πλαίσιο για να υπάρξει αυτή η στιγμή της πολιτικής περίσκεψης και της στρατηγικής όρασης, που χάνεται στην καθημερινή βοή του μικροκομματισμού. Και δεν καταλαβαίνει γιατί σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί να συμπέσει π.χ. στην καθιέρωση ενός νέου φορολογικού καθεστώτος, στην εκ βάθρων αλλαγή του φοροεισπρακτικού μηχανισμού ή στην πολυσυζητημένη απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.

Ξέρει τι θέλει. Να υψώσει η Πολιτεία παράπλευρα φράγματα που θα αφήνουν τη διαμαρτυρία και την αγανάκτηση να κυλά στο μεταξύ, χωρίς όμως η βαρβαρότητα και η ανομία να κατακλύζουν την κοινωνία και τη ζωή μας. Η μεταπολιτευτική «κουλτούρα της διεκδίκησης» δεν παράγει πλέον ενεργούς πολίτες αλλά δυνάστες και εσχάτως νέους «ανθρωποφύλακες» όπως είδαμε στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Χρειαζόμαστε ένα ανασυγκροτημένο συνδικαλιστικό κίνημα και συνδικαλιστές ηγέτες με διαφορετική νοοτροπία.

Ξέρει τι δεν θέλει: να συμβιώνει αδιάφορα με την εξαθλίωση που παράγει στα αστικά κέντρα, ιδίως στο Κέντρο της Αθήνας, η αύξουσα κοινωνική περιθωριοποίηση. Θα έβλεπε με ελπίδα οργανωμένες τοπικές παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες (ένα fast track κοινωνικής πρόνοιας, όπως εύστοχα έγραφε ο Κωστής Παπαϊωάννου, «ΤΑ ΝΕΑ» 13-10-2011).

Ξέρει τι κατά βάθος επιζητεί: ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης που θα αυξήσει την παραγωγικότητα της οικονομίας, ένα νέο κράτος πρόνοιας που θα ανταποκρίνεται στις επιδεινούμενες συνθήκες της υψηλής ανεργίας και της αυξημένης φτώχειας. Επιζητεί να δει ένα τέλος στις περικοπές χωρίς πολιτική και περιμένει μια πρόταση καταμερισμού σε βάθος χρόνου των αναπόφευκτων θυσιών με κοινωνική δικαιοσύνη και διαφάνεια. Ποιος χάνει τι, ποιος κερδίζει τι και άρα πόσο συνεισφέρει. Ο μεταπολιτευτικός κρατισμός έχει απαξιωθεί, αλλά υπάρχει συνείδηση ότι χωρίς καλύτερο κράτος και αποτελεσματική Δημόσια Διοίκηση η ελληνική επιχειρηματικότητα δεν θα καταφέρει να τραβήξει το κάρο.

Στην Ελλάδα τρέχουν σήμερα δύο χρόνοι: ο χρόνος της εθνικής αυτοδιάλυσης και ο χρόνος της αργής ανασύνταξης. Το θέμα είναι ποιος θα κερδίσει.

ΝΕΑ 15/10/2011

Τετάρτη 12 Οκτωβρίου 2011

Άς φρόντιζαν


Κατήντησα σχεδόν ανέστιος και πένης.

Aυτή η μοιραία πόλις, η Aντιόχεια
όλα τα χρήματά μου τάφαγε:
αυτή η μοιραία με τον δαπανηρό της βίο.

Aλλά είμαι νέος και με υγείαν αρίστην.
Κάτοχος της ελληνικής θαυμάσιος
(ξέρω και παραξέρω Aριστοτέλη, Πλάτωνα·
τι ρήτορας, τι ποιητάς, τι ό,τι κι αν πεις).
Aπό στρατιωτικά έχω μιαν ιδέα,
κ’ έχω φιλίες με αρχηγούς των μισθοφόρων.
Είμαι μπασμένος κάμποσο και στα διοικητικά.
Στην Aλεξάνδρεια έμεινα έξι μήνες, πέρσι·
κάπως γνωρίζω (κ’ είναι τούτο χρήσιμον) τα εκεί:
του Κακεργέτη βλέψεις, και παληανθρωπιές, και τα λοιπά.

Όθεν φρονώ πως είμαι στα γεμάτα
ενδεδειγμένος για να υπηρετήσω αυτήν την χώρα,
την προσφιλή πατρίδα μου Συρία.

Σ’ ό,τι δουλειά με βάλουν θα πασχίσω
να είμαι στην χώρα ωφέλιμος. Aυτή είν’ η πρόθεσίς μου.
Aν πάλι μ’ εμποδίσουνε με τα συστήματά τους—
τους ξέρουμε τους προκομένους: να τα λέμε τώρα;
αν μ’ εμποδίσουνε, τι φταίω εγώ.

Θ’ απευθυνθώ προς τον Ζαβίνα πρώτα,
κι αν ο μωρός αυτός δεν μ’ εκτιμήσει,
θα πάγω στον αντίπαλό του, τον Γρυπό.
Κι αν ο ηλίθιος κι αυτός δεν με προσλάβει,
πηγαίνω παρευθύς στον Υρκανό.

Θα με θελήσει πάντως ένας απ’ τους τρεις.

Κ’ είν’ η συνείδησίς μου ήσυχη
για το αψήφιστο της εκλογής.
Βλάπτουν κ’ οι τρεις τους την Συρία το ίδιο.

Aλλά, κατεστραμένος άνθρωπος, τι φταίω εγώ.
Ζητώ ο ταλαίπωρος να μπαλωθώ.
Aς φρόντιζαν οι κραταιοί θεοί
να δημιουργήσουν έναν τέταρτο καλό.
Μετά χαράς θα πήγαινα μ’ αυτόν.

Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)



*Γιά την ανάγκη μιας νέας Ίδρυσης, ας ξεκινήσουμε μελετώντας τα παραπάνω*


Πέμπτη 6 Οκτωβρίου 2011

Πλάκα με κάνεις ;

Η είδηση

Να ξεδιαλύνει το τοπίο αναφορικά με τους συντελεστές ΦΠΑ που εφαρμόζονται σε διάφορα είδη μετά τη μετάταξη του κλάδου εστίασης από τον συντελεστή ΦΠΑ 13% στο 23% επιχειρεί εγκύκλιος του υπουργείου Οικονομικών, με την οποία όμως φαίνονται οι… παραλογισμοί του συστήματος.


Χαρακτηριστική περίπτωση είναι τα σφολιατοειδή. Τα έτοιμα προς άμεση κατανάλωση (ψημένα κ.λπ.) σφολιατοειδή και οι πίτες, όπως τυρόπιτες, λουκανικόπιτες, κασερόπιτες, μπουγάτσες, κρέπες, κρουασάν κ.λπ. στην περίπτωση όπου δεν πρόκειται για παραδόσεις τυποποιημένων αγαθών ευρείας κατανάλωσης υπάγονται στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ (είτε καταναλώνονται εντός των καταστημάτων από τα οποία διατίθενται είτε όχι). Άρα έχουν συντελεστή 23%, ορίζει η εγκύκλιος.
Αν όμως «ορισμένα από τα παραπάνω σφολιατοειδή και πίτες ή αρτοσκευάσματα περιέχουν γλυκαντικές ύλες, με αποτέλεσμα να προσδίδουν σε αυτά γλυκιά γεύση, θεωρούνται γλυκά και υπάγονται στον μειωμένο συντελεστή, όταν δεν καταναλώνονται εντός των καταστημάτων από τα οποία διατίθενται».

Επομένως, η μπουγάτσα κρέμα στο χέρι έχει συντελεστή 13%. Aν καταναλώνεται σε τραπεζοκαθίσματα έχει συντελεστή 23%. Eπίσης, αν η μπουγάτσα είναι με τυρί έχει συντελεστή 23% είτε την πάρει ο καταναλωτής στο χέρι είτε την καταναλώσει εντός του καταστήματος!

Από το http://www.euro2day.gr/
 
 
 

Πρόβλεψη : - Θεσαλλονικιός πάει σε μπουγατσάδικο και παραγγέλνει μια μπουγάτσα με 13% και μια με 23% Φ.Π.Α   !!!!!!!!!!!
- Πλάκα με κάνεις; 
- Καθόλου, ο νόμος τις ξεχωρίζει έτσι!
 
Άντε και σε πατσά με 23% (ψιλοκομένος) και με 13% (χοντροκομένος)

Τετάρτη 5 Οκτωβρίου 2011

Η Ευρωζώνη προσπαθεί να αντιμετωπίσει την απελπισία της με ένα ακόμη κόλπο .

Φτάσαμε πια σε εκείνο το σημείο της κρίσης όπου οι Ευρωπαίοι όντως τρελάθηκαν από απελπισία. Η τελευταία τρελή ιδέα που προωθούν οι αξιωματούχοι της Ευρωζώνης είναι η μετατροπή του μηχανισμού διάσωσης σε ασφαλιστική εταιρεία ή ακόμα χειρότερα σε δομημένο πιστωτικό προϊόν, σε ένα CDO, το γνωστό μας χρηματοπιστωτικό εργαλείο που ήταν η πρώτη επιλογή κατά τη διάρκεια της πιστωτικής φούσκας. Αυτό ισοδυναμεί με το να βάλουμε εκρηκτικά στο βαρέλι της Ευρωζώνης πριν του δώσουμε μια ακόμη κλωτσιά να πάει παραπέρα.


Για να κατανοήσουμε τον κίνδυνο της προώθησης ενός δομημένου πιστωτικού προϊόντος για λύση της κρίσης της Ευρωζώνης πρέπει να θυμηθούμε μερικά από όσα έγιναν στη διάρκεια της πιστωτικής φούσκας. Τα CDO’s δελέαζαν τους επενδυτές να βάλουν τα χρήματά τους σε τίτλους που πακέταραν δάνεια. Αυτοί οι τίτλοι διέθεταν την ανώτατη πιστοληπτική αξιολόγηση ακόμα και αν επένδυαν σε προβληματικά περιουσιακά στοιχεία. Αυτό που εκ πρώτης όψης έμοιαζε να παραβιάζει τους νόμους των οικονομικών, της φυσικής και της λογικής, είχε εν τέλει μια απλή εξήγηση. Ο συνολικός κίνδυνος ενός δομημένου πιστωτικού προϊόντος ήταν χαμηλότερος από τον κίνδυνο του συνόλου των μερών του. Όταν η φούσκα έσκασε, η κυβέρνηση υποχρεώθηκε να παρέμβει και να αποτρέψει την καταστροφή.

Επομένως γιατί να χρησιμοποιήσουμε ένα τόσο τοξικό εργαλείο προκειμένου να κατασκευάσουμε ένα προϊόν που θα σώσει την Ευρωζώνη; Η σημερινή δανειοδοτική ισχύς του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είναι 440 δις ευρώ και ισοδυναμεί με τις εγγυήσεις των 17 κρατών-μελών της Ευρωζώνης. Αν θέλεις να μοχλεύσεις το CDO χωρίς να αυξήσεις το παθητικό των κυβερνήσεων, αυτά τα 440 δις ευρώ μπορούν να μετατραπούν στο μερίδιο ιδίων κεφαλαίων ενός νέου CDO. Οι κάτοχοι των ιδίων κεφαλαίων αυτού του προϊόντος υποτίθεται πως είναι εκείνοι που θα αναλάβουν στο τέλος όλους τους κινδύνους. Στη συνέχεια μπορείς να μοχλεύσεις περαιτέρω το δομημένο προϊόν δημιουργώντας περισσότερα μέρη senior ομολόγων που μπορείς να πουλήσεις σε επενδυτές εκτός των 17 κρατών. Μπορείς να μεγαλώσεις κι άλλο τη δομή μέσω άλλων ενδιάμεσων σχημάτων – που θα έχουν μικρότερο κίνδυνο από το μερίδιο των ιδίων κεφαλαίων, αλλά μεγαλύτερο από των senior ομολόγων. Και μπορείς να θεωρήσεις αυτά τα senior ομόλογα σαν ομόλογα της Ευρωζώνης.

Η μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε ένα CDO της Ευρωζώνης κι ένα CDO που βασίζονταν στα στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου έχει να κάνει με τη φύση της στήριξης. Όταν το CDO της Ευρωζώνης καταρρεύσει, δεν υπάρχουν κυβερνήσεις που μπορούν να το στηρίξουν επειδή οι κυβερνήσεις είναι ήδη οι κάτοχοι των ιδίων κεφαλαίων του συστήματος. Αυτό σημαίνει ότι ο μόνος που μπορεί να προσφέρει στήριξη σε αυτό το προϊόν είναι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Αλλά η όλη ιδέα να δημιουργήσεις ένα δομημένο πιστωτικό προϊόν της Ευρωζώνης είναι για να αποφύγεις αυτό ακριβώς. Αν θέλεις μια λύση που θα στηρίζεται στην ΕΚΤ, μπορείς απλά να δώσεις μια άδεια τραπεζικής στον ευρωπαϊκό μηχανισμό και αυτό θα τον καταστήσει αυτόματα επίσημο αντισυμβαλλόμενο της κεντρικής τράπεζας. Καλές είναι και οι προτάσεις τους Τζορτζ Σόρος, σύμφωνα με την οποία ο μηχανισμός διάσωσης της Ευρωζώνης πρέπει να εστιάσει αποκλειστικά στην αποκατάσταση της κεφαλαιακής βάσης των ευρωπαϊκών τραπεζών και παράλληλα να δημιουργηθεί ένας άλλος μηχανισμός που θα επιτρέπει στα κράτη της Ευρωζώνης να εκδίδουν βραχυπρόθεσμα έντοκα γραμμάτια με πολύ χαμηλό επιτόκιο. Και οι δύο αυτές λύσεις βασίζονται πρωτίστως στην ενεργό συνεργασία με την ΕΚΤ. Δυστυχώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα μπορεί να μην αποδεχτεί ένα τέτοιο ρόλο, εξαιτίας του τρόπου με τον οποίο ερμηνεύει την εντολή της, όπως περιγράφηκε στη Συνθήκη του Μάαστριχτ και στις ιδρυτικές της συνθήκες.

Ο πραγματικός λόγος για τον οποίο οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι επιδιώκουν τη λύση του CDO είναι για να ξεπεράσουν αυτό το τεχνικό εμπόδιο. Ας θυμηθούμε ότι ο βασικότερος ίσως λόγος για τον οποίο οι τράπεζες δημιούργησαν τα δομημένα χρηματοπιστωτικά προϊόντα είχε να κάνει το λεγόμενο ‘εποπτικό αρμπιτράζ’, όπως ήταν κατ’ ευφημισμό γνωστό εκείνη την εποχή. Σε εκείνη την περίπτωση, η ιδέα ήταν να παρακάμψουν τους κανόνες κεφαλαιακής επάρκειας. Τα CDO’s επέτρεπαν στις τράπεζες να βγάλουν τα επικίνδυνα στοιχεία ενεργητικού από τους ισολογισμούς τους και αυτό με τη σειρά του τους επέτρεπε να χορηγούν περισσότερα δάνεια και να έχουν μεγαλύτερα κέρδη.

Στην περίπτωση του ευρωομολόγου, η ιδέα είναι να παρακαμφθεί το άρθρο 123 των ευρωπαϊκών συνθηκών (που λέει ότι η ΕΚΤ δεν πρέπει να πληθωρίσει το χρέος), το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας, το γερμανικό κοινοβούλιο και τα άλλα εθνικά κοινοβούλια. Υπάρχει καλύτερο εργαλείο από ένα σκοτεινό CDO για να παρακαμφθούν όλα αυτά τα άβολα εμπόδια της δημοκρατικής αντιπαράθεσης, της συνταγματικής νομιμότητας και των διεθνών συνθηκών;

Προς θεού, αυτό δε σημαίνει πως δεν πρέπει να ενισχυθεί ο ευρωπαϊκός μηχανισμός. Ο σημερινός μηχανισμός δεν έχει τα μεγέθη που απαιτούνται προκειμένου να προστατέψει την Ιταλία και την Ισπανία και να προσφέρει τις απαιτούμενες κεφαλαιακές ενέσεις στις ευρωπαϊκές τράπεζες. Όλα αυτά απαιτούν δανειοδοτική ισχύ τρεις ή τέσσερις φορές μεγαλύτερη της σημερινής. Αλλά δεν μπορούμε να τα πετύχουμε όλα αυτά μέσα από βρώμικα χρηματοπιστωτικά κόλπα που αποδεδειγμένα απέτυχαν στο παρελθόν. Αν καταρρεύσει αυτό το δομημένο προϊόν, η Ευρωζώνη θα βρεθεί μπροστά στην άμεση διάρρηξη της η οποία και θα οδηγήσει σε παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό κραχ.

Για όποιον αποδέχεται τους πολιτικούς και νομικούς περιορισμούς ως δεδομένους δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις. Υπάρχουν μόνο δύο κατηγορίες λύσεων στην κρίση: η δημοσιονομική και η νομισματική. Οι πολιτικοί απαγορεύουν την πρώτη και η ευρωπαϊκή νομιμότητα απαγορεύει τη δεύτερη. Η δημιουργία ενός CDO είναι μια δελεαστική ιδέα από την πλευρά του τεχνοκράτη που ψάχνει να βρει τρόπο να λύσει το πρόβλημα ικανοποιώντας τις σημερινές πολιτικές ισορροπίες και συμμορφούμενος στους ισχύοντες νομικούς περιορισμούς. Επιφανειακά, φαίνεται σαν ένα CDO να συγκροτεί μια τρίτη κατηγορία λύσεων από μόνο του. Αλλά δεν είναι έτσι, επειδή εν τέλει μεταφέρει το βάρος στην ΕΚΤ, ακριβώς όπως τα τιτλοποιημένα στεγαστικά δάνεια υψηλού κινδύνου έγιναν παθητικό για τις κυβερνήσεις.

Η ευρωπαϊκή νομιμότητα και οι σημερινές πολιτικές ισορροπίες είναι ασυμβίβαστες με την επιβίωση της Ευρωζώνης. Το ένα από τα δύο θα πρέπει να αλλάξει. Το CDO δεν είναι λύση στην κρίση. Είναι το τελευταίο κόλπο που βγάζουν από την εργαλειοθήκη τους οι απολύτως απελπισμένοι Ευρωπαίοι μήπως και στηρίξουν με αυτό την εμπιστοσύνη των αγορών. Προφανώς η Ευρωζώνη αποφασίζει να αναβάλει τη λύση του προβλήματος για μια τελευταία φορά


από το http://www.sofokleous10.gr/

Σχόλιο:   Τελικά οι άνθρωποι δε μαθαίνουν ποτέ από τα λάθη τους!!!
               Τα τοξικά που αποτέλεσαν την αρχή , την σκανδάλη της κρίσης, προσπαθούν να τα    
μετατρέψουν σε φάρμακο.

Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2011

Understanding the Euro Crisis

Aπό το http://www.truemanfactor.com/
Παρουσίαση του Γ. Βαρουφάκη στο Δουβλίνο

I don’t know how many of you watched Jean Claude Trichet’s recent press conference. When I was watching him he gave me the impression of a battered man, a man who was in a kind of psychological meltdown. He was finding it impossible to keep it together, which is what heads of central banks ought to be doing at these press conferences. When you see our leaders getting together at some summit in the European Union, do you get the impression when they report on their deliberations that these are men and women who believe their own policies? Watching them reminded me of the story of Nils Bohr, the father of quantum mechanics. At some point he had a visitor in his country home, and the visitor, upon entering the house, noticed that there was a horseshoe pinned above the main door. He turned around to Nils and said: ‘Come on Nils, you don’t believe that the horseshoe is going to ward off evil spirits.’ And Nils turned said, ‘No, of course I don’t believe that, but my housekeeper says that it works even if you don’t believe in it.’

And this is the impression that our European leaders give me. They put together packages and policies and they come up with ideas on how to solve the Euro crisis, and they don’t believe in those ideas, but they hope that they might work even if they don’t believe in them.

When the whole thing blew up two years ago, three years ago, I enraged the media in Greece, but also the BBC and CNN by saying that this is not a debt crisis. This is what I want to talk about today, and to narrate my suggestion, jointly authored with Stuart Holland, in that context.

Let’s begin with debt. Debt has a very bad name these days, but debt and bankruptcy is to capitalism what hell is to Christianity: unpleasant, but absolutely essential. At the moment, yes, we have mountains of debt – in this country, in my country, in the United States, in Japan. Everywhere. But at the same time we have a glut of savings eagerly seeking ways of investing itself but not finding it. We never talk about this crisis as a crisis of too many savings. Yet it’s the other side of the same story.

Let’s go back a few centuries. Feudalism. Peasants worked. They produced the harvest – production. Then, the landlord would send in the sheriff and collect the landlord’s cut – distribution. The landlord’s cut would then be sold in rudimentary markets and money would be made for the landlord. The landlord would then use that money to buy luxury goods, to furnish his manor house, and possibly [he would] lend some of that. Financialisation. So in the mists of time we had production followed by distribution followed by finance. And then capitalism came. And this sequence was completely and utterly reversed.

How did this happen? The long and the short of it is that with the enclosures, especially in England and Wales, and parts of Scotland, the peasants were kicked off the land, and some ex-peasants took on the job of organising protection – they became entrepreneurs. Because the landlord didn’t want to do it himself, so effectively he rented the land. Suddenly land became…it was always a factor of production, but now it became a commodity. It was rented, and it was rented at a price which was commensurate to, effectively, the price of wool that could be grown on it.

So the entrepreneur, who was an ex-peasant, sometimes somebody who was very reluctant to be an entrepreneur but who had no choice, would have to borrow money – sometimes from a landlord, or from the money lender of the village nearby, in order to pay the rent to the landlord in order to pay subsistence wages to some of the ex-peasants who were starving outside the land from which they’d been evicted. What was happening? Before production starts you have distribution, which is based on finance, on the money lender. Then you have production, and then the poor entrepreneur is hoping that the harvest, when it is sold, will yield sufficient cash to repay the landlord, to repay the money lender, and the residual would be his profit.

…debt is absolutely essential in a capitalist economy…

Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2011

Αλήθεια, θυγατέρα του Χρόνου

Τoυ Νικου Γ. Ξυδακη


Οι μέρες της κρίσεως κυλούν αργά, βασανιστικά. Οι Ελληνες μετεωρίζονται αβέβαιοι, έρμαια του συνοφρυωμένου γέροντα Χρόνου, του αμφίβουλου Καιρού, κακόβουλου στο δικό μας παρόν. Σαν χάρτινα αθύρματα μας σηκώνει και μας στροβιλίζει ο Χρόνος, κρατώντας στα χέρια του δρεπάνι και κλεψύδρα, υπενθυμίζοντάς μας τη ματαιότητα του βίου αλλά και ότι ήμασταν ανέτοιμοι ακόμη και να αναλογισθούμε την κρίση.

Ενύσταξαν οι Ελληνες και εκάθευδον, σαν τις μωρές παρθένες του Ευαγγελίου, κρατώντας λαμπάδες χωρίς λάδι. Απέμειναν καθεύδοντες, με αδειασμένο κράτος, αδειασμένο από νόημα, χωρίς δομή και ζωτικότητα, χωρίς αποτέλεσμα. Απέμειναν καθεύδοντες, μαλθακοί και φενακισμένοι κι οι ίδιοι, ανεχόμενοι αχρείους άρχοντες και αλληλοεξαχρειούμενοι.

Ωστε όταν ο Αποκαλύπτων Χρόνος απεκάλυψε την κόρη του Αλήθεια, αυτή ήταν οδυνηρή για τους καθεύδοντες. Η αλήθεια απεκαλύφθη όχι μόνον ως ματαιότητα βίου, αλλά και ως κατάπληξη και πόνος. Και ως πικρή επίγνωση: οι Ελληνες ανακαλύπτουν ότι δεν έχουν κράτος, ότι κατόρθωσαν να το φθείρουν, να το ευτελίσουν μέχρις αφανισμού, μέχρι το σημείο να αγκομαχούν πια τα σχολεία, τα νοσοκομεία, οι συγκοινωνίες. Το άφησαν, το εγκατέλειψαν τρόπαιο στους προύχοντες κηφήνες στους λεηλάτες, να το διαμοιράζουν σαν λεία, κουρέλι κουρελάκι, εν όσω οι ίδιοι μετέπιπταν σε πλιατσικολόγους, μάζα πληβείων άβουλων και κυριαρχούμενων, εθελόδουλων. Συνέχεαν την ασυδοσία του πληβείου με την ελευθερία του πολίτη.

Ενώπιον του δραπάνου, λοιπόν. Για κούρεμα ή για αποκεφαλισμό. Αλλά και ενώπιον της κλεψύδρας, η οποία ρέει διαδοχικά αμφίδρομα· όταν στραγγίξει η άμμος κατά τη μία φορά, ο γέρων Χρόνος θα την αναστρέψει και θα αρχίσει νέα ροή. Το αβάσταχτο παρόν θα παρέλθει, θα περάσει μέσα απ' τις ζωές μας, ο πόνος θα τελειώσει, θα αρχίσει νέα ροή, καθαρτήρια, λυτρωτική, αναγεννητική. Η αλήθεια πονά όταν αποκαλύπτεται, συντρίβει και ύστερα γιατρεύει, αναγεννά. Τη λέμε Filia Temporis, Θυγατέρα του Χρόνου. Μητέρα της ελπίδας.

Καθημερινή  1-10-2011

Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2011

Σοφοί δε Προσιόντων

        

           Θεοί μεν γαρ μελλόντων, άνθρωποι δε γιγνομένων,

           σοφοί δε προσιόντων αισθάνονται.

 Φιλόστρατος, Τα ες τον Τυανέα Aπολλώνιον, VΙΙΙ, 7



Οι άνθρωποι γνωρίζουν τα γινόμενα.

Τα μέλλοντα γνωρίζουν οι θεοί,

πλήρεις και μόνοι κάτοχοι πάντων των φώτων.

Εκ των μελλόντων οι σοφοί τα προσερχόμενα

αντιλαμβάνονται. Η ακοή

αυτών κάποτε εν ώραις σοβαρών σπουδών

ταράττεται. Η μυστική βοή

τούς έρχεται των πλησιαζόντων γεγονότων.

Και την προσέχουν ευλαβείς. Ενώ εις την οδόν

έξω, ουδέν ακούουν οι λαοί.


Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ

(Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)





Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2011

Μια αλλαγή µε απρόβλεπτες συνέπειες

Του Αντώνη Λιάκου

Η σηµερινή κρίση είναι άκρως ενδιαφέρουσα αν την παρατηρείς ως ιστορικός. Αρκεί να µην τη ζεις ως πολίτης. Ως πολίτης είσαι πιασµένος στο δόκανο όχι µόνο της πραγµατικότητας αλλά και των αυταπατών της. Σ’ αυτές ανήκει η αντίληψη ότι η κρίση είναι κατά βάση µια ηθική αρρώστια που οφείλεται στις λανθασµένες νοοτροπίες και συµπεριφορές µας, και ότι θα την ξεπεράσουµε µε τη µεταµέλεια και την αλλαγή. Από αυτή την άποψη η απάντηση στο ερώτηµα αν το παρόν πολιτικό σύστηµα µπορεί να µας οδηγήσει στην έξοδο είναι αυτονόητη. Γιατί στην ίδια αντίληψη το πολιτικό σύστηµα θεωρείται ο κυρίως ένοχος για την κρίση. Το έχουµε εµπεδώσει. Φταίει η κουλτούρα της Μεταπολίτευσης. Ο,τι κάναµε το κάναµε στραβά. Μεγαλώσαµε το κράτος για πελατειακούς λόγους και τώρα δεν µπορούµε να το συντηρήσουµε. Στην αφήγηση αυτή, η αλλαγή του πολιτικού συστήµατος θεωρείται προϋπόθεση της λύτρωσης, κάτι σαν αναµενόµενος µεσσίας, που κανείς δεν ξέρει πότε θα έλθει και ποια µορφή θα έχει.


Ας δούµε όµως τα πράγµατα ιστορικά. Πράγµατι, οι µείζονες κρίσεις προκαλούν αλλαγές των πολιτικών συστηµάτων, αλλά η σχέση είναι πιο σύνθετη, και κυρίως απρόβλεπτη. Πράγµατι, η κρίση σηµαίνει την αδυναµία ενός συστήµατος να λειτουργεί. Αλλά οι αιτίες ανήκουν σε πολλά επίπεδα. Συγκυριακά και δοµικά, µερικά κοινά στη µεταπολεµική αναδόµηση της Ευρώπης, άλλα ελληνικής κοπής και ραφής. Ας δούµε τη συγκυρία. Η πενταετία διακυβέρνησης Ν∆, αλλά και οι πρώτοι µήνες διακυβέρνησης ΓΑΠ, οδήγησαν κατευθείαν στην προσφυγή στο ∆ΝΤ. Είδαµε όµως ότι όλες οι χώρες της περιφέρειας της Ευρώπης, για τη µία ή την άλλη αιτία, εκεί κατέληξαν. Η µεγάλη κρίση χρέους απειλεί ακόµη χώρες όπως η Ιταλία, το Βέλγιο, η Γαλλία. Εποµένως, παρά τις ελληνικές ιδιαιτερότητες ανευθυνότητας και φαυλότητας, υπάρχουν κάποια ζητήµατα δοµικά ευρύτερα. Η κρίση χρέους οφείλεται στον µεταπολεµικό τρόπο µε τον οποίο διευθετήθηκε η οικονοµία, στη φιλοσοφία µε την οποία χτίστηκαν οι κοινωνικοί θεσµοί, στις αξίες µε τις οποίες δοµήθηκε το πολιτικό σύστηµα. Είναι αναχρονισµός, αν όχι εργαλειακή χρήση της Ιστορίας, να κρίνει κανείς αναδροµικά όλα αυτά ως εσφαλµένα.


Ο µεταπολεµικός κόσµος σήµαινε βαθµιαία κοινωνική άνοδο των µικροµεσαίων στρωµάτων, και αυτή την άνοδο υπηρετούσαν αλλαγές στους θεσµούς. Πάνω σε αυτή τη µεγάλη κοινωνική διευθέτηση οικοδοµήθηκε και το πολιτικό σύστηµα. Με αντιστάσεις, καθυστερήσεις, στρεβλώσεις και διαφορές από τη µία χώρα στην άλλη, το πολιτικό σύστηµα ανταποκρινόταν στις ανάγκες της διεύρυνσης των στρωµάτων που επωφελούνταν από µια οικονοµία που βρισκόταν σε τροχιά ανάπτυξης. Ηταν όλα καλά τότε; Οχι. Και αποκλεισµοί υπήρχαν, και διαφθορά, και γραφειοκρατικοποίηση που στόµωσε την αποτελεσµατικότητα. Αλλά εκείνο που τώρα έχει τεθεί σε κρίση δεν είναι ούτε η µοιραία πενταετία ούτε η κουλτούρα της Μεταπολίτευσης. Είναι αυτή η θεµελιώδης και µακράς διάρκειας κοινωνική διευθέτηση που προέκυψε από τις συγκρούσεις που ξέσκισαν τα σπλάχνα του 20ού αιώνα. Ολα τα άλλα είναι παράγωγα και τοπικές προσαρµογές. Το να επιµένεις µόνο σ’ αυτά είναι παραπλανητικό και καταλήγει σε ένα είδος ηθικού αφηγήµατος της κρίσης που ταλαιπωρεί τον δηµόσιο λόγο από την αρχή της.

Εκείνο που µας διαφεύγει είναι ότι ζούµε σε εποχή πλανητικής µετατόπισης τεκτονικών πλακών. Η ∆ύση, από κυρίαρχη του παιχνιδιού για 500 χρόνια, υποχωρεί απέναντι στην ανερχόµενη δύναµη της Κίνας, της Ινδίας, της Βραζιλίας, των τίγρεων της Αν. Ασίας, ακόµη και της Τουρκίας. Η περιφέρεια δεν παράγει µόνο βιοµηχανικά προϊόντα αλλά και υψηλή τεχνολογία, συσσωρεύοντας πλεονάσµατα έναντι µιας ∆ύσης που αναγκάζεται να υποκύψει στον ανταγωνισµό, αλλάζοντας τους όρους µε τους οποίους είχε διευθετήσει την οικονοµία και την κοινωνία της ως τώρα, κατεδαφίζοντας διαδοχικά το βιοτικό επίπεδο των πληθυσµών της, κλονίζοντας θεσµούς αλληλεγγύης και ισονοµίας. Ολες οι κρίσεις χρέους και οι συνακόλουθες ρυθµίσεις στην Ευρώπη δείχνουν τα ασφυκτικά στενά περιθώρια της οικονοµίας της. Το βιοτικό επίπεδο ζωής των Ευρωπαίων θα χαµηλώσει, αλλά εξαιρετικά άνισα.

Φυσικά και θα αλλάξει το πολιτικό σύστηµα, όχι για να αντικατασταθεί από κάποιο άσπιλο από τις αµαρτίες µας, βασισµένο στην «κοινή λογική». Θα αλλάξει ως αποτέλεσµα της κρίσης, για ν διαχειρισθεί τη λιτότητα και τις αντιστάσεις της κοινωνίας στις νέες διευθετήσεις. Γι’ αυτό τόση συζήτηση για ένα πολιτικό σύστηµα που δεν θα εξαρτάται από το «πολιτικό κόστος», δηλαδή θα είναι πιο συγκεντρωτικό, λιγότερο εξαρτηµένο από την κοινωνική του βάση, περισσότερο συνδεδεµένο µε τους υπερεθνικούς οργανισµούς, και τους θεσµούς που κατευθύνουν την οικονοµία. Αλλά η σύγκρουση τεκτονικών πλακών σηµαίνει πολλούς αστάθµητους παράγοντες. Η κρίση του 1929 είχε ως συνέπεια στην Αµερική τον Ρούζβελτ, αλλά στη Γερµανία τον Χίτλερ, στη Γαλλία το Λαϊκό Μέτωπο, αλλά στην Ελλάδα τον Μεταξά. Αν υπάρχει µια αρχή για την ιστορική σκέψη, αυτή είναι η ετερογονία σκοπών και αποτελεσµάτων, οι αθέλητες και απρόβλεπτες συνέπειες των ανθρωπίνων πράξεων.



Βήμα  18/9/2011