Αξιολόγηση ή εκλογές;

του Κώστα Καλλίτση

Ο ελληνικός λαός έχει αποφασίσει ότι επιθυμεί να είναι η χώρα μας μέλος της Ευρωζώνης. Το έχει διατρανώσει σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις, δίδοντας το 90% των κοινοβουλευτικών εδρών σε φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις, περιθωριοποιώντας όσους νόμισαν ότι θα κάνουν καριέρα τοκίζοντας τυχοδιωκτικά στην απομόνωση της χώρας μας από την Ευρώπη. Με συντριπτική πλειοψηφία είπε «Οχι» στην πρόταση Σόιμπλε για προσωρινή έξοδο της χώρας μας από το ευρώ έναντι ανθρωπιστικής βοήθειας λίγων δεκάδων δισ. ευρώ, γιατί κατανοεί ή υποψιάζεται τι σημαίνει αυτή η «προσωρινότητα» και, κυρίως, γιατί πιστεύει ότι μπορεί να τα καταφέρει, όπως ήδη τα κατάφεραν Ιρλανδία, Πορτογαλία και Κύπρος. Θα το πιστεύει πάντα;..

Αυτήν την πεποίθησή του έχει βαλθεί, λες, να κλονίσει το πολιτικό σύστημα. Ακολουθώντας μια αδιέξοδη πολιτική, αποσπασματικών και αντιφατικών μέτρων, με αφορμή την κάθε φορά αξιολόγηση και με ορίζοντα μέχρι την επόμενη αξιολόγηση ύστερα από λίγους μήνες, χωρίς ούτε υποτυπώδες σχέδιο για τη μετά-την-κρίση-Ελλάδα και χωρίς στοιχειώδη μέριμνα για το μείζον, που είναι η μεγέθυνση της οικονομίας και η αντιμετώπιση της μαζικής ανεργίας, το πολιτικό σύστημα (παρότι έχει ευρωπαϊκό προσανατολισμό) «παράγει» την αμφισβήτηση του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της χώρας μέσα στην ίδια τη χώρα. Με ευθύνη του, πλάι στη συζήτηση για Grexit στο εξωτερικό, η ταχέως διευρυνόμενη απογοήτευση δουλεύει για το Grexit στο εσωτερικό. Αυτό δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις.

Η ατμόσφαιρα μπορεί να καταστεί απροσδόκητα επικίνδυνη και να αποδειχτεί καθοριστική για την πορεία της χώρας αν συμβεί ένα κάποιο «ατύχημα» στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις για την πρώτη αξιολόγηση του γ΄ μνημονίου.

Προφανώς, τα μέτρα στα οποία έχει καταλήξει η κυβέρνηση και επιχειρεί να συμφωνήσει με τους εκπροσώπους των (μοναδικών στο κόσμο) δανειστών μας, πλήττουν βάναυσα μια ήδη βαρύτατα ταλαιπωρημένη κοινωνία και δη τα πιο αδύναμα, φτωχά τμήματά της (πρώτα όσες/όσους είναι άνεργοι) ενώ σε μεγάλο μέρος είναι μέτρα ατελέσφορα και μη διατηρήσιμα – νομίζω ότι δεν θα αργήσει η κατάργησή τους στην πράξη και νομοθετικά. Τούτων δοθέντων, η αξιολόγηση πρέπει να κλείσει και, μάλιστα, αμέσως. Και μετά, να αξιοποιηθεί ο χρόνος έως το 2018, έτσι ώστε να γίνουν οι όποιες αλλαγές προσφέρονται και να μη χρειαστεί να επιβληθούν νέα μέτρα – ενδεχόμενο που προβλεπόταν στη συμφωνία που σχεδόν ομόφωνα είχε εγκριθεί πέρυσι το καλοκαίρι.

Εναλλακτική στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης δεν υπάρχει.

Ούτε η διεξαγωγή «εδώ και τώρα» εκλογών συνιστά εναλλακτική. Δεν χρειάζεται φαντασία για να υποψιαστεί κάποιος ότι διεξαγωγή εκλογών χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, συνεπάγεται άνοιγμα του δρόμου στην πρόταση Σόιμπλε, για έξοδο της χώρας από την Ευρωζώνη. Αλλά και αν γίνονταν εκλογές και αναδείκνυαν μια κυβέρνηση της Ν.Δ. ή με κορμό τη Ν.Δ., βέβαιο είναι ότι και η νέα κυβέρνηση το πρώτο που θα έκανε θα ήταν αυτή η ολοκλήρωση της αξιολόγησης, στην καλή περίπτωση με τα ίδια μέτρα στα οποία ήδη καταλήγουν κυβέρνηση - θεσμοί είτε με ακόμη βαρύτερα μέτρα λόγω της επιπλέον καθυστέρησης.

Αρα, το προκείμενο είναι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Εκλογές, αν διεξάγονταν, θα ήταν για να λυθούν άλλοι λογαριασμοί – όχι τα προβλήματα της χώρας.

Από αυτήν την άποψη λειτουργεί θετικά το ότι η κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί για να τις αποτρέψει. Ο ηγετικός πυρήνας της κυβέρνησης (στον οποίο, όπως σε όλες τις κομματικές ηγεσίες, πολύ αρέσει η κυβερνητική εξουσία...) δεν θέλει εκλογές. Εύλογα· γιατί (α) καμία κυβέρνηση δεν προκαλεί πρόωρες εκλογές εάν δεν είναι βεβαία ότι θα τις κερδίσει, και η σημερινή, σε αυτήν τη φάση (διαφορετικά από το κλίμα που υπήρχε πέρυσι, Ιούλιο και Αύγουστο...), είναι περίπου βέβαιο ότι θα τις χάσει. (β) Αν ήθελε ή εξέταζε το ενδεχόμενο των εκλογών δεν θα κατέθετε τα νομοσχέδια-λίστες με επαχθή μέτρα στη Βουλή, τώρα. Θα μετέθετε τη λήψη των όποιων μέτρων μετά, από τον νικητή των εκλογών. (γ) Πολύ περισσότερο, δεν θέλει εκλογές που θα κινδυνεύσει να χάσει γιατί εάν ηττηθεί σήμερα, το κυβερνητικό κόμμα δεν θα αντιμετωπίσει τα συνήθη προβλήματα που προκαλεί μια εκλογική ήττα, αλλά, λόγω της ιδιομορφίας αυτού του κομματικού σχηματισμού, θα αντιμετώπιζε υπαρξιακό πρόβλημα, άμεσες απειλές διάλυσής και συρρίκνωσής του.

Εφόσον προτεραιότητά μας είναι η ευρωπαϊκή θέση της Ελλάδας και εφόσον παραμένει ισχυρή η βούληση να δίνεται η μία μετά την άλλη μάχη για τη διασφάλιση αυτής της θέσης, αυτήν την ώρα προηγείται κατά κράτος η ανάγκη ολοκλήρωσης της αξιολόγησης του γ΄ μνημονίου. Συμφέρει τη χώρα, η κυβέρνηση να αναλάβει με επιτυχία και μέχρι τέλους τις ευθύνες της και να ολοκληρώσει τις διαπραγματεύσεις χωρίς άλλη χρονοτριβή. Και η αξιωματική αντιπολίτευση να ανακτήσει την ψυχραιμία της και να βάλει, με τον τρόπο της και από την ιδιαίτερη θέση της, αν και όσο χρειαστεί, πλάτη – απομονώνοντας τους πικραμένους εραστές της δικής τους δικαίωσης. Οι εκλογές ας περιμένουν. Η αξιολόγηση προηγείται.

Καθημερινή 24/4/2016