Τρίτη 9 Ιουλίου 2013

Με ένα status, ηδονίζομαι

της Λουκρητίας


Πατώντας login στο facebook, βλέπω στη ροή μου μία φωτογραφία από πατουσάκια επιμελώς φροντισμένα, ροζ μανό στα νύχια, αλυσίδα στον αστράγαλο κι ένα απέραντο γαλάζιο για φόντο. «Πριν λίγο ξεμπέρδεψα από το πεντικιούρ. Ώρα για ένα δροσερό κοκτέιλ και μετά βουρ... για αποτρίχωση. Φαντάζεστε!!! χιχιχι :)». Δεν ξέρω τι φαντάζεστε εσείς, αλλά εγώ υποψιάζομαι τι ένιωθε η κοπέλα που ανάρτησε την εν λόγω φωτογραφία. Κύματα ηδονής στην πλάτη της, σαν αυτά που προκαλεί μια καυτή ανάσα στον λαιμό ή παθιασμένα φιλιά στο σώμα. Δεν το λέω εγώ, αλλά η επιστήμη.
Τον Μάρτιο του 2012 διεξήχθη ένα πείραμα στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, που εξηγεί γιατί οι άνθρωποι έχουν την τάση να μοιράζονται προσωπικές πληροφορίες με τόση ευκολία. Εν ολίγοις, η έρευνα καταλήγει πως το να μιλάμε για τον εαυτό μας, για τις σκέψεις μας ή τα συναισθήματά μας, ενεργοποιεί τις περιοχές του εγκεφάλου, οι οποίες σχετίζονται με την επιβράβευση και την απόλαυση που συνήθως παίρνουμε από το φαγητό, τα χρήματα ή το σεξ. Δεν είναι όμως μόνο αυτός ο λόγος που μας σπρώχνει να αποκαλύψουμε πράγματα, τα οποία ανήκουν κανονικά στην ιδιωτική σφαίρα. Φταίει και το υποσυνείδητό μας. Αρκετοί ψυχολόγοι υποστηρίζουν πως τείνουμε να «πολυλογούμε» στην προσπάθειά μας να ελέγξουμε το άγχος. Δεδομένου ότι οι περισσότεροι ενδιαφέρονται (ενίοτε ανησυχούν) για την αποδοχή τους από τον κοινωνικό περίγυρο, καταβάλουν μεγαλύτερο κόπο στο να φανούν αστείοι, έξυπνοι, κ.λπ. Συνεπώς, είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν τον εαυτό τους στο πιάτο προς τέρψιν του περιβάλλοντός τους, χωρίς να φιλτράρουν όσα γράφουν ή λένε.

Φυσικά, θα μου πείτε «μα εγώ δεν είμαι έτσι». Και όντως μπορεί να μην είστε. Κάποιοι άνθρωποι είναι πιο επιρρεπείς στην αυτοαναφορικότητα και γι' αυτό θα πρέπει να στρέψετε το δάχτυλό σας στον μπαμπά και τη μαμά. Σύμφωνα με τη θεωρία της Προσκόλλησης (Attachment theory), η οποία εξετάζει την σχέση που είχαμε ως βρέφη με τους γονείς μας, χωριζόμαστε σε τέσσερις τύπους: τον ασφαλή, τον αγχώδη, τον απορριπτικό και τον φοβικό. Αν ανήκετε στους δύο τελευταίους, τότε σπάνια θα βρεθείτε να πληροφορείτε τους φίλους σας στα social media για μία σχέση που τελείωσε άδοξα ή για το τι κάνατε χθες βράδυ. Στον αντίποδα βρίσκεται ο αγχώδης τύπος, ενώ στον ασφαλή ανήκουν όσοι δημοσιοποιούν προσωπικά στοιχεία περιστασιακά.

Βέβαια, σε όλα αυτά, έρχεται να προστεθεί και η συμβολή των social media με τις ερωτήσεις-παγίδα. Το «What's on your mind?» στο facebook και το «What's happening?» στο twitter φέρνουν ασυνείδητα τα δάχτυλα πάνω στο πληκτρολόγιο για να δώσουμε απάντηση, η οποία πολλές φορές δεν αφορά ή δεν ενδιαφέρει κανέναν. Τα πατουσάκια με το ροζ μανό είναι μεν χαριτωμένα, αλλά πώς μένεις μόνο σε αυτά; Πώς καταφέρνεις να αυτολογοκριθείς και να μη δημοσιεύσεις πληροφορίες που μπορούν να σε ντροπιάσουν ή να δημιουργήσουν προβλήματα στο μέλλον; Για αρχή, θα πρότεινα κάθε φορά που νιώθετε την ανάγκη να εκτεθείτε περισσότερο από όσο ίσως θέλετε στα αλήθεια, να τρώτε ή να κάνετε σεξ. Αν μετά κι από αυτά, η ανάγκη εξακολουθεί, τότε δεν μένει άλλη λύση: πατήστε άφοβα post/tweet.


www.protagon.gr  9/7/2013

Υ.Γ από anestios: Οι παλαιότεροι εξ υμών, θυμόμαστε την γνωστή εικόνα της γειτονιάς ειδικά τα απογεύματα και τα βραδάκια, να μαζεύεται και να κουτσομπολεύει εαυτούς και αλλήλους, καλοπροαίρετα ή όχι. Προφανώς υπάρχει κάποια σοβαρή ανάγκη που γίνονταν αυτό, κάποια σοβαρή ανασφάλεια που καλύπτονταν. Τελικά οι άνθρωποι δεν αλλάζουν στην ουσία τους. Τώρα που χάθηκε η γειτονιά και η αλάνα , η ανάγκη αυτή μεταφέρθηκε στα social media, σε πολύ διευρυμένη κλίμακα μάλιστα , σχεδόν παγκόσμια.Το παραπάνω άρθρο, απολαυστικό στη γραφή του,επιχειρεί να δώσει και επιστημονικές ερμηνείες(ενδιαφέρουσες ομολογώ)
Πάντως , νομίζω ότι η ανάγκη για επαφή , επικοινωνία με τους άλλους- χωρίς την οποία δε νοείται η συναισθηματική, διανοητική και αισθητική ολοκλήρωσή μας- δεν πρέπει να οδηγήσει σε συλλήβδην απόρριψη τους (ο γράφων δεν τα χρησιμοποιεί για να εξηγούμαστε)
Μείζον θέμα επίσης δεν είναι η λεγόμενη "ορθή χρήση τους" (ποιος την καθορίζει;), όπως το ίδιο ίσχυε και όταν εμφανίστηκε η τηλεόραση (ανάλογοι αφορισμοί ένθεν και ένθεν και τότε)
Τι μένει; Κατά την γνώμη μου η αποφυγή της υποκατάστασης.Της υποκατάστασης της πραγματικής ζωής με την ψηφιοποιημένη (όχι πως και αυτή δεν είναι πραγματική σε μεγάλο βαθμό)
Αλλά κακά τα ψέματα. Ο Λόγος, δεν μπορεί να υποκατασταθεί από emotions , likes και άλλα τυποποιημένα κλισέ. Ο Λόγος και τα Συναισθήματα είναι για τον καθένα μας τόσο περίπλοκα και σύνθετα που δεν μπορούν  να χωρέσουν σε "προμαγειρεμένα" σχήματα. Οι Λέξεις είναι επίσης τέτοια σχήματα, αλλά με μεγάλο πλούτο έκφρασης (συμπυκνώνουν χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης επικοινωνίας).
Συμπερασματικά, όταν χρησιμοποιούνται με φτωχό τρόπο ( είτε στην καθημερινή ζωντανή επικοινωνία , είτε στην ψηφιακή μορφή τους) αναδεικνύουν την ίδια ένδεια και έλλειψη και Λόγου και Συναισθημάτων.
Εννοείται ότι δεν αναφέρομαι στην ακαδημαϊκή ή λόγια  εκφορά του λόγου σαν παράδειγμα  πλούσιου λόγου σε αντιπαράθεση με αυτή των καθημερινών ανθρώπων.Κάθε άλλο μάλιστα.Ποιος μπορεί να χαρακτηρίσει "φτωχή" την χρήση του λόγου στις λαϊκές παροιμίες ή το λαϊκό τραγούδι;Εκεί και αν χωράει πλούτος...





Δεν υπάρχουν σχόλια: