Σκάνδαλα και αλλαγή φρουράς

Από την εποχή ακόμα της πρώτης δημοκρατίας στην Αθήνα, όταν ο Φειδίας κατηγορήθηκε για κλοπή του χρυσού του αγάλματος της Αθηνάς , για να πληγεί ο Περικλής από τους αντιπάλους του, η διάσταση του σκανδάλου σαν πολιτικό εργαλείο ήταν παρούσα στην δημόσια πολιτική πολεμική.

Ανεξάρτητα από τη βασιμότητα ή όχι των κατηγοριών κάθε  φορά, το παιχνίδι αυτό παίχτηκε πολλές φορές και συνεχίζει να παίζεται.Δυστυχώς δε με πολλές φορές ολέθρια αποτελέσματα (π.χ η επιχείρηση «καθαρά χέρια» στην Ιταλία οδήγησε σε 15 χρόνια Μπερλουσκονισμού, ο οποίος ήταν  ένα σκάνδαλο καθ’ αυτό).Το θέμα μας εδώ δεν είναι το αν υπάρχουν σκάνδαλα ή όχι.Προφανώς και καθημερινά εξελίσσονται μικρά και μεγάλα σκάνδαλα,μικρά τμήματα των οποίων κάποια στιγμή αποκαλύπτονται. Παρ΄ότι δεν είναι αυτό το θέμα του παρόντος σημειώματος, δύο μόνο παρατηρήσεις που κάποια στιγμή θα τις ξαναδούμε πιο αναλυτικά.

Μείζονα αιτία των σκανδάλων στην πολιτική (και δε μιλάμε εδώ για αιτίες αναγόμενες  στην ανθρώπινη φύση που προφανώς ισχύουν και αφορούν την καθημερινή ζωή δημόσια και ιδιωτική) αποτελεί το λεγόμενο «πολιτικό χρήμα», δηλαδή σε τελική ανάλυση τις απαιτούμενες δαπάνες για την διεξαγωγή από τους διάφορους φορείς της δημόσιας ζωής του πολιτικού παιγνίου.Η «χρηματοποίηση» της πραγματικής ανάγκης αυτής οδηγεί σε αυτό που ονομάστηκε διαπλοκή με την οικονομία.Είτε μισοφανερή όπως στις ΗΠΑ , είτε υποκρυπτόμενη όπως στην Ευρώπη, η χρηματοδότηση των φορέων πολιτικής είναι παρούσα σαν ζήτημα και εδώ υποκρισίες δε χωράνε.Στα πλαίσια αυτά, μικρό μερίδιο του χρήματος αυτού καταλήγει και σε προσωπικές  τσέπες.

Μια δεύτερη πλευρά  αφορά στο θέμα του ξεπλύματος του μαύρου χρήματος σε παγκόσμια κλίμακα.Είναι αφελές να πιστεύει κανείς ότι το χρήμα προερχόμενο από εγκληματικές δραστηριότητες (εμπόριο όπλων, ναρκωτικών, ανθρώπων κ.λ.π) παραμένει στα μπαούλα των εγκληματιών και δεν εισέρχεται στην κανονική οικονομική δραστηριότητα.Και είναι τόσο πολύ, που μέθοδοι όπως τα «πλυντήρια του Αλ Καπόνε» δεν επαρκούν για την διαδικασία αυτή.Μια επισκόπηση των όσων συμβαίνουν στην Τουρκία είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα που αφορά για αρχή μόνο ξέπλυμα 87 δις (!) δολαρίων της παρακαυκάσιας μαφίας.

Το εργαλείο των σκανδάλων στην πολιτική ζωή αρχίζει να δουλεύει από την ώρα που το στοιχείο του «ηθικού πλεονεκτήματος» υποκαθίσταται από  μια ατέρμονη ηθικολογία, μια εξαιρετικά σύνθετη κοινωνική διαδικασία με πολλές πλευρές που θα άξιζε να μελετηθεί.Μια ιστορική επισκόπηση μας πείθει ότι το φαινόμενο υπερδιογκώνεται όταν επίκειται μια «αλλαγή φρουράς» συνήθως όχι απλώς σε πολιτικό άλλα σε επιχειρηματικό επίπεδο, σε επίπεδο διάταξης δυνάμεων.Να μην ξεχνάμε ότι η κρίση του ’89 στην Ελλάδα (γύρω από ένα σκάνδαλο πάλι), οδήγησε σε δύο σημαντικές αποφάσεις και μάλιστα από Οικουμενική κυβέρνηση. Εκχώρηση αδειών τηλεοπτικών καναλιών που ακόμα παραμένουν προσωρινές , και εκχώρηση ψηφιακών συνδέσεων ΟΤΕ στον Κόκκαλη.Το εκ των υστέρων ονομαζόμενο «σύστημα των νταβατζήδων» θεμελιώθηκε τότε και διαρκεί ακόμα.

Μέσα στην διαδικασία χρεοκοπίας της χώρας που είναι σε εξέλιξη από το 2009 και θα διαρκέσει πολύ ακόμα, μάλλον φτάσαμε στην φάση αυτή.Αναπόφευκτα θα φτάναμε και εδώ κάποια στιγμή, σε μια ιστορική περίοδο που κρατικό χρήμα για επιχειρηματικές δραστηριότητες δεν υπάρχει και το τραπεζικό σύστημα-καίριος κόμβος κάθε δραστηριότητας – δεν μπορεί να αναπαράγει με ελευθερία το διαπλεκόμενο σύστημα των θαλασσοδανείων, μιας και αυτό χρεοκόπησε όπως και η χώρα.

Η αναδιάταξη μόλις ξεκίνησε.Στο χώρο των στρατιωτικών προμηθειών (άμεσα συνδεδεμένων με το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, αλλά και το πολιτικό χρήμα), καίγονται όλοι οι ενδιάμεσοι «αντιπρόσωποι» για να υπάρξει νέα φρουρά. Στο σκάνδαλο του ΤΤ, τα πράγματα είναι εμφανώς πιο περίπλοκα.Εδώ- δηλαδή στο σύνολο του τραπεζικού συστήματος και όχι στο από άποψη μεγέθους ασήμαντο ΤΤ-  είναι ο κόμβος που κράτος, πολιτικά συμφέροντα, επιχειρηματικές δυναστείες αλλά και οι λεγόμενες μικρομεσαίες επιχειρήσεις όλα μαζί ένα κουβάρι είναι σφιχταγκαλιασμένα .

Οι εξελίξεις είναι ακόμα μπροστά.Προς το παρόν κύρια πλευρά που διακινείται είναι η δασκαλίστικου τύπου διαπίστωση «να γιατί χρεοκοπήσαμε», που θέλει να αποκρύψει και τις πραγματικές αιτίες και τα αναδεικνυόμενα διακυβεύματα.Που θέλει δηλαδή να υποκαταστήσει την πολιτική από την ηθικολογία και την διαμάχη συμφερόντων από την ίντριγκα και το κουτσομπολιό.

Ας το πούμε καθαρά , για μην είμαστε τουλάχιστον «πεφτοσυνεφάκηδες» στην πορεία. Το μεγαλύτερο ποσοστό των επιχειρηματιών κάθε είδους και μεγέθους θα χάσουν με τη μια ή την άλλη μορφή τις επιχειρήσεις τους μέχρι το τέλος αυτού του δρόμου, μέχρι τη νέα ισορροπία.Και φυσικά το ίδιο αφορά και τους πολιτικούς σχηματισμούς και το πολιτικό προσωπικό.